Bắc Ninh kỷ niệm 10 năm dân ca quan họ được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Dự chương trình có Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng Trần Quốc Vượng; Đại tướng Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an; Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; lãnh đạo các Ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương; các đại biểu quốc tế, phóng viên các cơ qan thông tấn, báo chí và đông đảo bà con nhân dân tỉnh Bắc Ninh và du khách thập phương.

Đọc diễn văn khai mạc buổi lễ, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Tử Quỳnh điểm lại một số hoạt động nổi bật của tỉnh sau một thập niên được vinh danh. Theo đó, nhiều hoạt động tôn vinh và tri ân các “báu vật nhân văn sống”, phong tặng 71 nghệ nhân và 5 nghệ nhân ưu tú, hỗ trợ kinh phí hàng tháng cho các nghệ nhân, các làng và câu lạc bộ Quan họ; có cơ chế đãi ngộ cho các nghệ sĩ, diễn viên, nhân viên Nhà hát dân ca Quan họ; mở rộng các hình thức truyền dạy trong cộng đồng, đưa Quan họ vào chương trình giảng dạy chính thức của trường học. Đến nay, tỉnh đã cơ bản hoàn thành công trình Nhà hát Dân ca Quan họ với kiến trúc độc đáo, là nơi lý tưởng du khách tham quan, cảm nhận, thưởng thức những nét tinh túy của Quan họ; xây dựng Trung tâm lưu trữ, bảo tồn và khai thác Quan họ; khuyến khích phát triển các làng, câu lạc bộ Quan họ, từ chỗ chỉ có 49 làng Quan họ gốc và 34 câu lạc bộ, đến nay phát triển 369 làng Quan họ thực hành, 381 CLB với hơn một vạn hội viên tham gia, hàng nghìn người có khả năng truyền dạy.

“Bắc Ninh đã hành động quyết liệt, thực hiện nghiêm túc các cam kết với UNESCO, tích cực gìn giữ, bồi đắp giá trị di sản để Quan họ lan tỏa, trường tồn. Quan họ Bắc Ninh thực sự lan tỏa, phát triển rộng khắp làng, xã, từng thôn xóm, góc phố, trở thành nét văn hóa đặc trưng bao trùm lên các lễ hội và sinh hoạt thường nhật của người dân. Quan họ lan tỏa đến mọi miền, trở thành một biểu tượng văn hóa hấp dẫn trong quá trình hội nhập văn hóa quốc tế”, ông Nguyễn Tử Quỳnh khẳng định.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính Phủ Vũ Đức Đam biểu dương những thành tựu to lớn Bắc Ninh đạt được trong những năm qua. Bắc Ninh đã thực hiện tốt các nội dung Việt Nam cam kết với UNESCO về bảo tồn Dân ca Quan họ như: truyền dạy, phục dựng không gian diễn xướng truyền thống, tuyên truyền quảng bá ra thế giới; đầu tư cơ sở vật chất....  Công tác bảo tồn và phát huy giá trị Dân ca Quan họ của tỉnh Bắc Ninh là mô hình, cách làm độc đáo, hiệu quả, cần được nhân rộng trong bảo tồn di sản văn hóa phi vật thể của cả nước.

Phó Thủ tướng cũng cho rằng, Dân ca Quan họ Bắc Ninh hiện đang phải đối mặt với những khó khăn trong xu thế toàn cầu hóa với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ truyền thông, sự du nhập của nhiều nền văn hóa, dễ làm mối quan tâm của người dân, nhất là giới trẻ bị mai một nếu không có giải pháp đồng bộ, mạnh mẽ và hiệu quả. Đội ngũ nghệ nhân quan họ cổ tuổi ngày càng cao, trong khi lớp nghệ nhân kế tiếp chưa nhiều; các cá nhân, tổ chức tâm huyết với sự nghiệp văn hóa không phải lúc nào cũng được hỗ trợ, tôn vinh kịp thời; các chính sách xã hội hóa chưa đủ thiết thực để  kịp thời hỗ trợ các tập thể, cá nhân tham gia thực hành nghệ thuật truyền thống hay đầu tư gắn kết chặt chẽ di sản với phát triển kinh tế đảm bảo hài hòa lợi ích các chủ thể.

Theo Phó Thủ tướng, để Quan họ được bảo tồn, lan tỏa, trách nhiệm bảo tồn, phát huy giá trị di sản Dân ca Quan họ không chỉ dừng lại trong phạm vi tỉnh Bắc Ninh mà còn trong phạm vi cả nước, mọi người Việt Nam trong nước và nước ngoài. Bảo tồn phát huy giá trị di sản văn hóa do cha ông ngàn đời sáng tạo, trao truyền lại không chỉ là trách nhiệm thế hệ hôm nay với lịch sử mà còn là giải pháp quan trọng biến các di sản này thành nguồn lực thúc đẩy mọi người dân Việt Nam đoàn kết sáng tạo nỗ lực vươn lên xây dựng và bảo vệ tổ quốc…

Việt Hùng