1. Điểm “0” thủy triều tại Hòa Duân
Điểm có thủy triều bằng 0 nằm về phía Nam cửa biển Hòa Duân, tỉnh Quảng Nam. Nơi đó, thủy triều gần như không lên và không xuống. Đây là nơi duy nhất ở nước ta có hiện tượng này và cũng rất hiếm trên thế giới. Vậy tại sao chúng ta không dựng một cột mốc hay bảo tàng “điểm “0” vô triều” để giới thiệu cho người dân địa phương và du khách.
2. Điểm đổi hướng của dòng sông
Sông Ô Lâu và sông Bồ ở Thừa Thiên - Huế chảy từ dãy Trường Sơn xuống đồng bằng ven biển nhưng khi chúng sắp gặp nhau thì không hòa chung để đổ ra biển như bao dòng sông khác mà đổi hướng đối ngược nhau: sông Ô Lâu quay ngược lên hướng Bắc còn sông Bồ chảy về Nam. Đây là một hiện tượng khoa học hiếm trên thế giới bởi tại điểm hai dòng sông sắp gặp nhau, bờ biển có hiện tượng thủy triều bằng 0. Biên độ triều tăng dần về phía Bắc và phía Nam nên cả con sông phải chọn nơi có biên độ thủy triều cao để ra biển.
3. Doi đê cát biển miền Trung
Bờ biển miền Trung tồn tại một điểm độc đáo không có ở nước nào trên thế giới. Đó là 2 đê biển bằng cát ở Khánh Hòa dài 17-18km nối từ đất liền với hòn đảo ngoài biển tạo nên vịnh Vân Phong và vịnh Cam Ranh. Cả hai con đê có cùng một góc khoảng 30 độ so với đường kinh tuyến. Hai con đê này hình thành hoàn toàn tự nhiên, không có bàn tay can thiệp của con người. Thế giới dường như chưa ghi nhận trường hợp thứ hai. Ba nguyên nhân tạo ra hai con đê độc đáo này là sự chênh lệch nhiệt giữa xích đạo và Bắc cực, chiều quay của trái đất từ Tây sang Đông và địa hình đặc biệt từ bờ biển Nhật Bản, Trung Quốc đến miền Trung Việt Nam. Chúng ta đang làm đê cát tại cảng Trần Đề là học tập kinh nghiệm từ hiện tượng tự nhiên này.
4. Điểm lệch pha triều
Xuôi xuống phía Nam đất nước ta, với vùng đồng bằng sông Cửu Long, dòng Mê Kông khi đến Long Xuyên, Đồng Tháp chỉ cách vịnh Thái Lan 60km (phía Tây) nhưng không đổ ra vịnh Thái Lan mà phải chạy lòng vòng thêm 100km về hướng ngược lại để đổ ra biển Đông. Rất nhiều người ngạc nhiên về hiện tượng này nhưng không phải ai cũng biết biên độ thủy triều bờ biển Đông đạt 4,5-5m trong khi bờ biển Tây chỉ trên 1m. Dòng sông phải chọn nơi có biên độ triều cao mới có thể đổ ra biển.
Nhiều sinh viên, các nhà khoa học nước ngoài khi biết bờ biển Việt Nam đón được nhiều năng lượng hơn các nước châu Âu đã khẳng định sẽ còn trở lại và sẵn sàng trả tiền để mời các chuyên gia Việt Nam giới thiệu những nơi có hiện tượng thiên nhiên đặc biệt. Vậy tại sao chúng ta không quảng bá những địa điểm này, đưa chúng vào danh mục du lịch khoa học?.
Việt Nam trải qua nhiều cuộc đấu tranh giành độc lập nên các điểm du lịch chủ yếu khai thác yếu tố lịch sử, văn hóa, xã hội mà chưa chú trọng đến khai thác yếu tố tự nhiên, địa hình, địa lý. Do vậy, có thể kết hợp giới thiệu với du khách những điểm tham quan gắn văn hóa truyền thống với các điểm thiên nhiên độc đáo để làm phong phú hơn các tour, tuyến.
Bên cạnh đó, cũng có thể mở riêng các tour về khoa học. Loại hình này kết hợp tham quan với nghiên cứu chuyên sâu về các hiện tượng tự nhiên nên có thể mời chuyên gia cùng tham gia hướng dẫn. Loại hình này không chỉ mang lại lợi nhuận cho ngành Du lịch mà sẽ mang đến nhiều kiến thức, phát hiện mới cho nhân loại. Đây cũng là một lời giải cho bài toán cân bằng giữa phát triển và bảo vệ tự nhiên.
Dư Văn Toán
(Tạp chí Du lịch)