Đến Đăk Nông, du khách sẽ được khám phá một trong những hệ thống hang động có quy mô lớn nhất Đông Nam Á, được hình thành từ dòng chảy của dung nham phun trào từ miệng núi lửa Chư Prus, cấu tạo bề mặt trong của hang động dung nham Đray Sáp còn ẩn chứa nhiều điều bí mật về địa chất thành tạo, đa dạng sinh học... Điểm đặc biệt của di sản địa chất của khu vực Krông Nô và vùng kế cận là hệ thống hang động trong đá basalt dạng cột phân bố ở khu vực Đray Sáp, Trinh Nữ, Đắk Mil, Đắk Nia. Điều thú vị đối với du khách và gây sự chú ý đối với các nhà nghiên cứu là các hang này hình thành trong đá basalt chứ không phải trong đá carbonat (đá vôi) như đa số những hang động khác ở Việt Nam. Cấu trúc kiến tạo ở khu vực này là hoạt động của các hệ thống đứt gãy kiến tạo, đây là kênh dẫn cho dung nham magma từ dưới sâu đưa lên, hình thành các thể magma xâm nhập và phun trào basalt, đã ảnh hưởng đến địa hình của khu vực, theo đó tạo nên những cảnh quan, thác nước hùng vĩ, tuyệt đẹp.
Khu vực huyện Krông Nô và vùng kế cận còn hấp dẫn du khách bởi sự đa dạng sinh học, lịch sử văn hóa xã hội và các di sản địa văn hóa. Đến với khu Bảo tồn thiên nhiên Nâm Nung, du khách sẽ được nghiên cứu, tìm hiểu về rừng đặc dụng Đray Sáp, nơi sở hữu hơn 100 loài động thực vật được ghi trong Sách đỏ của Việt Nam và thế giới với giá trị bảo tồn cao; nằm trong không gian văn hóa cồng chiêng được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể của nhân loại. Tại đây còn có 6 di tích lịch sử được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia đó là: ngục Đăk Mil, căn cứ kháng chiến B4 - Liên tỉnh IV, các địa điểm của phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp của đồng bào M’nông do N’Trang Lơng lãnh đạo, di tích lịch sử lưu niệm N’Trang Gưh, địa điểm bắt liên lạc khai thông đường Hồ Chí Minh - đoạn Nam Tây nguyên đến Đông Nam Bộ, đồi 722 - Đắk Sắk.
Về với vùng đất giàu giá trị di sản địa chất, du khách còn được hòa mình vào đời sống cộng đồng giàu bản sắc của đồng bào nơi đây, cảm nhận sắc màu văn hóa của người dân bản địa: M'nông, E đê và Mạ (di cư từ 3 miền Bắc - Trung – Nam) cùng hội tụ trên một vùng đất, tạo nên dấu ấn độc đáo, đa dạng thể hiện trong mọi mặt đời sống, đặc biệt là trong nét văn hóa ẩm thực. Các cơm lam, thịt nướng, rượu cần, canh thụt, đặc sản cá lăng, cá tầm... mang đậm hương vị núi rừng cao nguyên M'nông, dân dã, đậm đà đến khó quên.
Nhằm bảo tồn, khai thác và phát huy giá trị nổi bật về địa chất, đa dạng sinh học và văn hóa của khu vực này, tỉnh Đắk Nông đang phối hợp với Bảo tàng Địa chất Việt Nam xây dựng, phát triển nơi đây thành Công viên địa chất quốc gia, hướng đến trở thành Công viên địa chất toàn cầu.
Lê Khắc Ghi
(Tạp chí Du lịch)