TÌNH HÌNH LƯU THÔNG SÉC DU LỊCH
Hiện nay, một số ngân hàng Việt Nam chấp nhận séc du lịch như một loại ngoại tệ, chấp nhận thanh toán séc du lịch cho khách hàng là người nước ngoài du lịch đến Việt Nam, khách hàng là người Việt Nam có nhu cầu sử dụng séc để đi du lịch, công tác hoặc du học ở nước ngoài và có thể thanh toán séc du lịch đã mua nhưng không sử dụng hết.
Song hầu hết các doanh nghiệp du lịch thường có xu hướng yêu cầu khách du lịch thanh toán bằng tiền mặt, không muốn thanh toán bằng các công cụ thanh toán khác (trong đó có séc du lịch) đã ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ du lịch. Có những đơn vị đã từng chấp nhận thanh toán song rất lúng túng với loại hình thanh toán này.
Các nhân viên lễ tân và thu ngân tại nhiều cơ sở kinh doanh du lịch không biết về loại hình thanh toán séc du lịch, thậm chí chưa từng trực tiếp nhìn thấy tờ séc đó và cách thức thanh toán ra sao. Họ chỉ được biết sơ qua khi học nghiệp vụ tại các trường đại học hoặc các trường dạy nghề.
Về phía khách du lịch, khi đi du lịch tại Việt Nam họ thường phải đổi séc du lịch ra thành tiền mặt tại các ngân hàng, bởi họ không muốn thanh toán trực tiếp séc du lịch tại các cơ sở du lịch hoặc khó khăn trong việc sử dụng loại hình thanh toán đó. Thực trạng đó có thể lý giải: nhiều cơ sở du lịch không chấp nhận thanh toán bằng séc du lịch hoặc tính phí hoa hồng quá cao cho khách, có cơ sở tính tỷ giá chuyển đổi giữa đồng ngoại tệ ghi trên séc và tiền VND thấp hơn tỷ giá ngoài thị trường, một số thì yêu cầu khách hàng phải sử dụng thêm dịch vụ khác để cho hết giá trị số tiền ghi trên séc hoặc tránh không muốn thanh toán bằng hình thức đó vì lo sợ loại séc đó là séc giả… Điều này đã không tránh khỏi những phàn nàn không đáng có của khách hàng về chất lượng dịch vụ của Du lịch Việt Nam.
TIỆN ÍCH VÀ YÊU CẦU SỬ DỤNG SÉC DU LỊCH
Tuy việc lưu thông séc du lịch còn nhiều tồn tại như đã nêu, nhưng chắc chắn trong thời gian tới việc lưu thông loại hình này sẽ gia tăng, bởi séc du lịch là một công cụ thanh toán an toàn nhất đối với du khách quốc tế. Khi đi du lịch ra nước ngoài du khách có thể sử dụng séc du lịch mà không cần đem theo tiền mặt, tránh được rủi ro mất tiền mà vẫn có thể thanh toán trực tiếp với các cơ sở du lịch, hoặc đổi ra tiền mặt tại các ngân hàng đại lý của mạng thanh toán. Ngoài ra, sự cạnh tranh của các doanh nghiệp kinh doanh du lịch ngày càng gia tăng, buộc họ phải tạo điều kiện tối đa cho du khách cảm thấy thoải mái và thuận tiện thông qua các dịch vụ chất lượng, trong đó có dịch vụ đổi tiền và thanh toán. Để đáp ứng xu thế phát triển của ngành Du lịch trong thời kỳ đổi mới và hội nhập, đòi hỏi phải có sự hiểu biết và những bước tiến vượt bậc, không ngừng hiện đại hóa để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho du khách về nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực thanh toán.
Việc tìm ra những điểm còn tồn tại trong chất lượng phục vụ và từng bước khắc phục là cách duy nhất để chúng ta có thể hòa nhập với xu thế phát triển, để các cơ sở kinh doanh du lịch có thể thuận lợi hơn trong việc thanh toán séc du lịch, một số giải pháp cần phải quan tâm hơn, đó là:
Thứ nhất, các doanh nghiệp kinh doanh du lịch cần đa dạng các loại hình và phương thức thanh toán tạo điều kiện thuận lợi nhất cho khách hàng, nâng cao chất lượng dịch vụ của doanh nghiệp.
Thứ hai, các doanh nghiệp cần phải có nhận thức rõ ràng hơn về phương tiện thanh toán thuận tiện cho khách hàng, đó là séc du lịch và việc phát triển lưu thông của loại séc này.
Thứ ba, nhân viên lễ tân, thu ngân của các doanh nghiệp du lịch cần có sự hiểu biết về séc du lịch và cần được đào tạo nâng cao nghiệp vụ nhận thanh toán không chỉ bằng tiền mặt mà còn bằng các hình thức thanh toán khác, trong đó có séc du lịch.
Thứ tư, các ngân hàng cần đẩy mạnh việc giới thiệu về tiện ích sử dụng séc du lịch và cách sử dụng đến các doanh nghiệp kinh doanh du lịch. Đồng thời, đẩy mạnh mối quan hệ giữa các doanh nghiệp du lịch với các ngân hàng phát hành và thu hộ séc du lịch để có thể xử lý nhanh các trường hợp bất thường có thể xảy ra…
Thứ năm, các doanh nghiệp nên đầu tư trang thiết bị phục vụ cho việc nhận séc du lịch như hệ thống máy tính kết nối với ngân hàng để thuận lợi hơn cho việc xác nhận việc chấp nhận các loại séc…
NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN CHÚ Ý KHI THANH TOÁN SÉC DU LỊCH
Cần đăng ký với một cơ sở là đại lý của tổ chức phát hành để được cung cấp mẫu séc du lịch, những chỉ dẫn thanh toán, danh sách những séc du lịch bị đình chỉ thanh toán.
Khi nhận séc du lịch nhân viên lễ tân, thu ngân tại các cơ sở du lịch hoặc nhân viên ngân hàng cần phải kiểm tra cẩn thận tính hợp pháp của tờ séc (không nhàu nát, không rách, không bị tẩy xóa, số séc không nằm trong danh sách bị đình chỉ lưu thông). Sau đó, yêu cầu khách ký chữ ký thứ hai trước sự chứng kiến của mình và kiểm tra đối chứng chữ ký (có thể đảm bảo khi thanh toán bằng cách yêu cầu khách hàng xuất trình giấy tờ).
Trong thời gian quy định là 7 ngày kể từ khi nhận séc từ khách du lịch, phải hoàn thiện các thủ tục thanh toán với ngân hàng.
CÁC NGUYÊN TẮC ĐẢM BẢO VIỆC LƯU THÔNG SÉC DU LỊCH
Du khách khi mua séc du lịch có thể trả bằng tiền mặt hoặc thanh toán theo hình thức chuyển khoản, phải ký tên trên mỗi tờ séc (ký bằng chữ ký đơn giản và chữ ký thường sử dụng).
Để tờ séc du lịch được chấp nhận thanh toán, chủ sở hữu séc du lịch phải ký chữ ký thứ hai trùng khớp với chữ ký thứ nhất (đã được ký khi mua) trước mặt nhân viên lễ tân, thu ngân hoặc nhân viên ngân hàng. Về nguyên tắc, khi thanh toán không bị mất phí, nhưng trên thực tế các cơ sở nhận thanh toán vẫn thường thu phí từ 0,5 - 2%.
Khi mất séc du lịch, du khách phải xuất trình giấy tờ tùy thân và đơn trình bày, thông báo ngay cho cơ sở phát hành séc (cũng có thể là đại lý của cơ sở phát hành) để có biện pháp giải quyết đền bù.
NGUYỄN THỊ NGỌC LAN
Trường Cao đẳng VHNT & Du lịch Hạ Long