Quần đảo Galapagos thuộc lãnh thổ nước Cộng hòa Ecuador, ở Thái Bình Dương, nằm giữa 1độ20’ vĩ độ Bắc và 1độ0’ vĩ độ Nam, 89độ và 92độ kinh độ Tây, bao gồm 19 hòn đảo lớn và 200 hòn đảo nhỏ. Đến với Galapagos, khách du lịch sẽ có cơ hội khám phá những bờ biển tuyệt vời với bãi cát trắng xóa chạy dài; những khu vực lặn biển, lướt sóng, lướt ván, bơi thuyền rất lý tưởng; hay các khu dự trữ sinh quyển, khu bảo tồn thiên nhiên, nơi rất nhiều các loài động vật biển sinh sống. Đây chính là địa danh mà Charles Darwin, nhà khoa học nổi tiếng người Anh, đã từng tiến hành những nghiên cứu khoa học của mình, đóng góp cho việc hình thành thuyết tiến hóa sau này.
Hệ động thực vật phong phú và thiên nhiên tươi đẹp
Cách đất liền 960km, với khí hậu cận nhiệt đới, quần đảo Galapagos được biết đến với hệ sinh thái, động - thực vật hết sức phong phú và đa dạng. Nơi đây có đến 600 loài thực vật, 400 loài cá, 58 loài chim, 22 loài bò sát và 6 loài động vật có vú, trong đó có rất nhiều loài động vật đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Nổi tiếng nhất trong các loài động thực vật ở đây chính là loài rùa khổng lồ, chỉ có ở quần đảo này, có tuổi thọ đến 150 năm và cân nặng 250kg, đang thuộc diện được theo dõi đặc biệt. Hiện nay, Trung tâm Nghiên cứu Charles Darwin đã được thành lập tại Galapagos và tiến hành các biện pháp tích cực nhằm bảo tồn loài sinh vật này. Ngoài ra, Galapagos còn có rất nhiều loài động vật khác như: rùa xanh Thái Bình Dương, hải cẩu, cá heo, cá voi…
Galapagos được biết đến với rất nhiều bãi biển đẹp, thơ mộng, rất phù hợp với các hoạt động tắm biển, picnic, bơi thuyền, lướt ván… Một trong số các điểm du lịch nổi tiếng nhất tại Galapagos chính là Tortuga Bay. Ngoài ra, còn có rất nhiều các bãi biển nổi tiếng khác như Playa Ochoa, Playa Espumilla, Playa Bahia Darwin…
Để thưởng ngoạn cảnh thiên nhiên hùng vĩ, du khách có thể tham gia các chuyến du lịch bằng tàu biển với rất nhiều sự lựa chọn: từ các thuyền nhỏ, đơn giản, có sức chứa từ 6 - 8 người đến các tàu biển loại lớn, chuyên phục vụ khách du lịch, có sức chứa đến 100 người. Trên các du thuyền loại lớn chuyên phục vụ khách du lịch có thể có cả quán bar, bể bơi, chỗ tắm nắng, phòng ngủ riêng. Du khách có thể chọn các tuyến du lịch kết nối giữa các đảo để có thể thưởng thức cảnh quan thiên nhiên đẹp đẽ, tại các đảo thuộc Galapagos. Mỗi một hòn đảo tại đây đều mang lại cho du khách những điểm kỳ thú riêng, vô cùng đặc biệt.
Đối với hoạt động lặn biển, thám hiểm đại dương, khách du lịch có rất nhiều sự lựa chọn. Du khách sẽ cảm thấy rất tuyệt vời khi được hòa mình vào đại dương bao la; thỏa sức khám phá, tìm hiểu cuộc sống phong phú, đa dạng của các loài động vật biển như cá heo, cá voi, rùa biển, chim cánh cụt… Để giữ lại những hình ảnh hấp dẫn của tự nhiên, du khách nên trang bị loại camera chuyên dụng để có thể ghi hình dưới nước. Một số địa điểm rất thuận lợi cho hoạt động này là Santa Fe, Seymour Norte… Đặc biệt, khách du lịch thích tìm hiểu về khoa học, nghiên cứu đời sống của các loài động vật có thể đến tham quan Trung tâm Nghiên cứu Charles Darwin, Vườn quốc gia Galapagos, Khu bảo tồn biển Galapagos.
Phát triển du lịch bền vững ở Galapagos
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác bảo vệ môi trường, bảo tồn các loài động vật biển đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng, ngay từ năm 1934, Quốc hội Ecuador đã thông qua một số đạo luật cụ thể về nội dung này, đồng thời thành lập một số khu bảo tồn trên các đảo thuộc Galapagos. Đến năm 1959, 95% số đảo và 50.000m2 diện tích của Galapagos đã đưa vào diện được bảo vệ nghiêm ngặt. Năm 1964, Quỹ Darwin và Trung tâm Nghiên cứu Darwin được thành lập, đã đóng góp quan trọng cho hoạt động bảo tồn, bảo vệ môi trường tại Galapagos. Năm 1959, Vườn quốc gia Galapagos được thành lập, đẩy mạnh hơn nữa công tác quan trọng này.
Ngày 6/3/1998, Luật Bảo tồn Galapagos chính thức được ban hành, bao gồm các quy định hết sức nghiêm ngặt về bảo tồn các loài động, thực vật quý hiếm; đưa ra các chính sách ưu đãi cho các cá nhân, tổ chức có các hoạt động bảo vệ môi trường. Luật Bảo tồn Galapagos đã góp phần giáo dục cư dân địa phương về bảo vệ môi trường, điều tiết hợp lý số dân sinh sống trên đảo, mở rộng khu vực bảo tồn rộng ra 40 dặm ngoài khu vực quần đảo. Thêm vào đó, 50% số tiền thu được từ hoạt động du lịch sẽ được huy động để hỗ trợ công tác bảo tồn động, thực vật, bảo vệ môi trường tại Galapagos.
Ngoài ra, một hệ thống quy định đã được đặt ra nhằm hạn chế một cách tối đa tác động tiêu cực của các hoạt động du lịch đến môi trường. Khách du lịch đến thăm Galapagos phải nộp một khoản lệ phí là 100 USD và không được phép tiếp cận một số khu vực được bảo tồn đặc biệt. Mỗi khi tham quan tại các địa danh cụ thể của Galapagos, du khách phải có cam kết không xâm hại môi trường, hệ động, thực vật tại quần đảo và phải chịu sự giám sát của hướng dẫn viên đã qua đào tạo và được cấp chứng chỉ. Theo định kỳ hàng quý, một số tuyến du lịch tại Galapagos được đóng cửa để tránh lượng du khách quá đông, có thể gây ảnh hưởng không tốt đến môi trường, hệ sinh thái tại quần đảo này.
Năm 1978, Galapagos được UNESCO công nhận là Di sản thế giới. Ngay sau đó, rất nhiều biện pháp và quy định mới đã được áp dụng, nhằm tăng cường hơn nữa hiệu quả công tác bảo tồn tự nhiên, bảo vệ môi trường tại quần đảo như: xây dựng cơ chế quản lý khu vực dành cho hoạt động du lịch; quy định cụ thể về số lượng du khách tối đa cho các điểm du lịch; xác lập hệ thống các tiêu chuẩn và quy định về quản lý, giám sát các điểm du lịch; đào tạo, cấp giấy phép cho các hướng dẫn viên du lịch; yêu cầu các hướng dẫn viên đảm bảo trật tự, an toàn cho du khách, quản lý khách du lịch, tránh các ảnh hưởng xấu có thể xảy ra với tự nhiên và hệ sinh thái của Galapagos, cung cấp thông tin du lịch chi tiết về Galapagos; xây dựng hệ thống tổng hợp, xử lý thông tin bằng máy tính điện tử…
Với mục tiêu phát triển bền vững, hoạt động du lịch tại Galapagos được quản lý hết sức chặt chẽ. Quần đảo được chia thành 3 khu vực, trong đó mức độ bảo vệ được tăng dần qua từng khu vực. Đầu tiên phải kể đến là khu vực hạn chế chặt chẽ đối với các hoạt động du lịch, gồm 15 địa điểm nằm trên 10 đảo thuộc Galapagos. Đây là khu vực đặc biệt phong phú về sinh thái, động, thực vật nhưng rất dễ hứng chịu những tác động không tốt từ bên ngoài. Thứ hai là các khu vực có hạn chế đối với các hoạt động du lịch. Khu vực này có nhiều đặc điểm nổi bật về đa dạng sinh học nhưng cũng rất có thể chịu tác động không tốt từ bên ngoài. Tại khu vực này, số lượng khách du lịch tham quan được hạn chế. Cuối cùng là khu vực vui chơi giải trí cho du khách. Đây là khu vực cung cấp rất nhiều lựa chọn về vui chơi, giải trí, bao gồm 33 địa điểm tại 4 hòn đảo có cư dân sinh sống.
Có thể nói rằng, Galapagos chính là một mô hình thành công về phát triển du lịch bền vững trên thế giới.
QUỐC ANH
Cục Xúc tiến Du lịch - TCDL