Phát triển du lịch vùng lòng hồ thủy điện Sơn La

Những điều kiện thuận lợi để phát triển du lịch

VLHTĐ Sơn La chủ yếu thuộc hai huyện Mường La và huyện Quỳnh Nhai, nơi có diện tích rừng khá lớn với một quần thể sinh học đa dạng. Các loài thực vật, động vật quý hiếm tập trung ở khu bảo tồn thiên nhiên Mường La. Ngoài ra, lòng hồ thủy điện có các loài thủy sinh phong phú, với hàng trăm loài cá sinh sống tạo nên giá trị ẩm thực đặc trưng của địa phương thu hút khách du lịch.

Địa hình karst đã tạo nên cảnh quan vùng lòng hồ vô cùng đa dạng, khiến nơi đây trông như những bức tranh thủy mặc và được nhiều du khách ví như một vịnh Hạ Long trên cạn của miền Tây Bắc. Nhìn từ xa, mặt nước hồ mênh mông, phẳng lặng, cùng với đó là những cánh rừng, dãy núi đá vôi cao sừng sững ở hai bên bờ, các hang động tự nhiên có hình thù đa dạng in bóng xuống mặt hồ tạo nên cảnh quan hùng vĩ. Điểm nhấn đặc biệt của VLHTĐ Sơn La là trong lòng hồ có các đảo lớn, nhỏ nối liền nhau trên mặt nước, tạo ra cảnh đẹp sinh động, hấp dẫn du khách. Đó là tài nguyên quan trọng để VLHTĐ Sơn La khai thác xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng: du lịch tham quan, du lịch sinh thái lòng hồ, du lịch thể thao dưới nước, du lịch khám phá...  

Bên cạnh tài nguyên du lịch tự nhiên, VLHTĐ Sơn La còn có nguồn tài nguyên nhân văn giá trị phục vụ phát triển du lịch. Nơi đây có 7 dân tộc anh em cùng sinh sống (trong đó dân tộc Thái là chủ yếu), tạo nên bức tranh văn hóa vô cùng hấp dẫn đối với khách du lịch. Đồng bào các dân tộc VLHTĐ Sơn La có nhiều lễ hội truyền thống được lưu giữ qua nhiều thế hệ như Lễ hội Nàng Han, Lễ hội Gội đầu, Lễ hội đua thuyền, Tết Síp Xí, Lễ hội Hạn Khuống, Lễ hội Kin Pang Then…. Đây là tài nguyên quan trọng để vùng có thể khai thác phát triển loại hình du lịch văn hóa thu hút du khách. Tại VLHTĐ Sơn La, người dân chủ yếu sống ở những ngôi nhà sàn truyền thống, đó là nhà sàn bốn mái, kiến trúc hình mai rùa. Đây là điều kiện thuận lợi để các hộ gia đình khai thác phát triển dịch vụ du lịch cộng đồng.

Từ nguồn thủy sản VLHTĐ vô cùng phong phú, đồng bào đã chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như cá nướng, cá gỏi, cá nấu canh, cá chua, cá tép dầu khô…, là những sản phẩm đặc trưng thu hút du khách.

Trong vùng có Nhà máy thủy điện Sơn La, công trình thủy điện lớn nhất Đông Nam Á. Thủy điện Sơn La được khánh thành vào ngày 23/12/2012, là công trình thủy điện lớn, là điểm đến thu hút du khách đến tham quan, chiêm ngưỡng và tìm hiểu tài năng của những con người đã chinh phục, cải tạo tự nhiên làm nên một nhà máy thủy điện hoành tráng giữa vùng Tây Bắc.

Những việc cần làm

Thiết nghĩ, để khai thác hiệu quả những tiềm năng phục vụ phát triển du lịch VLHTĐ Sơn La cần thực hiện một số giải pháp sau:

Tuyên truyền quảng bá

Để VLHTĐ Sơn La được nhiều du khách biết đến thì công tác tuyên truyền, xúc tiến quảng bá cho các sản phẩm du lịch của vùng phải được quan tâm và triển khai thực hiện. Cần tập trung tuyên truyền, quảng bá tại các thị trường mục tiêu; xây dựng website du lịch, tờ rơi, tập gấp về du lịch VLHTĐ Sơn La; xây dựng phim quảng bá; tham gia hội chợ, các sự kiện…

Bảo tồn giá trị tài nguyên góp phần phát triển du lịch vùng lòng hồ bền vững

Để phát triển du lịch bền vững VLHTĐ Sơn La, cần bảo tồn giá trị tài nguyên thiên nhiên và nhân văn vì hiện nay đang diễn ra tình trạng khai thác quá mức khiến các nguồn tài nguyên sinh thái và nhân văn đang có nguy cơ xuống cấp, làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái của vùng. Do vậy, cần nâng cao ý thức của cộng đồng trong việc bảo tồn giá trị tài nguyên góp phần phát triển du lịch vùng lòng hồ bền vững.       

Khuyến khích người dân VLHTĐ bảo vệ môi trường sinh thái và cảnh quan, vì môi trường sinh thái và cảnh quan vùng lòng hồ là tài nguyên du lịch quan trọng để thu hút du khách.

Khách du lịch không chỉ có nhu cầu trải nghiệm những vẻ đẹp tự nhiên của điểm đến mà còn mong muốn được khám phá những giá trị độc đáo của truyền thống văn hóacác dân tộc. Do vậy, cần khuyến khích người dân địa phương giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc mình, vừa góp phần bảo tồn vừa phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp để quảng bá với du khách.

Thành lập đội ngũ thuyết minh viên tại nhà máy thủy điện Sơn La

Hiện nay, Nhà máy thủy điện Sơn La vẫn đón du khách vào tham quan nhưng các đoàn khách đến đây không phải mua vé vào, khi vào trong nhà máy du khách chủ yếu tự quan sát, tìm hiểu, không có ai hướng dẫn, thuyết minh. Vì vậy, việc thành lập đội ngũ thuyết minh viên ở Nhà máy thủy điện Sơn La là cần thiết để mỗi du khách được giới thiệu những thông tin bổ ích về điểm đến này.

Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch

Chính quyền địa phương cần phối hợp với các trường chuyên nghiệp trong và ngoài tỉnh đào tạo về du lịch để xây dựng chương trình và mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng ngắn hạn nâng cao kỹ năng nghiệp vụ cho đội ngũ lao động đã, đang và sẽ tham gia trực tiếp làm du lịch tại VLHTĐ Sơn La.

Đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật

Để cải thiện được cơ sở vật chất kỹ thuật trong vùng, cần ưu tiên nguồn ngân sách địa phương kết hợp với kinh phí hỗ trợ từ ngân sách Trung ương để xây dựng, nâng cấp, cải tạo cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch, trong đó hướng tới việc mua sắm tàu thuyền để phục vụ cho du lịch lòng hồ...

Tin rằng, trong tương lai không xa, với sự chung tay của tất cả các cấp, các ngành và đặc biệt là của người dân, vùng lòng hồ thủy điện Sơn La - vịnh Hạ Long của miền Tây Bắc sẽ là điểm đến lý tưởng, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước./.

ThS. Nguyễn Thị Hạnh
ThS. Nguyễn Thị Vân Hường
Tạp chí Du lịch tháng 8/2018