Khai thác thị trường ngách trong kinh doanh tour du lịch outbound ở Việt Nam?
Khi nói tới xu hướng ứng dụng internet vào các hoạt động kinh doanh tour du lịch outbound, hầu hết các doanh nghiệp lữ hành Việt Nam đều ý thức được tầm quan trọng của nó. Đại đa số các doanh nghiệp lữ hành từ lớn tới vừa và nhỏ đều xây dựng website bán tour trực tuyến. Sự cạnh tranh thứ hạng trên các công cụ tìm kiếm cũng bắt đầu được các doanh nghiệp quan tâm.
Tuy nhiên, khi đi sâu phân tích các website mới thấy phần lớn các sản phẩm tour outbound được bán đều chưa có sự phân chia theo tiêu chí rõ ràng. Các doanh nghiệp vẫn tập trung quảng bá, đẩy mạnh khai thác các tour du lịch outbound một cách chung chung, không phân chia theo chủ đề, hoặc có phân chia nhưng tần suất cập nhật các sản phẩm tour là khá chậm, không thường xuyên. Điều này gây lãng phí rất lớn các nguồn lực tài chính, nhân lực cho các hoạt động này, nhưng hiệu quả mang lại rất thấp.
Ví dụ, phần lớn các tour du lịch nước ngoài thuần túy như tour Thái Lan, Malaysia - Singapore, Trung Quốc, Hàn Quốc, châu Âu, Hoa Kỳ… đều có thể tìm thấy trên website của đại đa số doanh nghiệp lữ hành. Các tour này có đặc điểm là dễ sao chép và đó là nguyên nhân dẫn đến website nào cũng bán những tour giống nhau, khiến người tiêu dùng khó lựa chọn, hoặc không có nhiều lựa chọn.
Giải pháp cho doanh nghiệp lữ hành vừa và nhỏ trong khai thác thị trường ngách tour du lịch outbound ở Việt Nam
Xác định rõ thị trường ngách là thế mạnh của mình
Trước hết, cần xác định internet và các hoạt động kinh doanh trực tuyến chỉ đóng vai trò trung gian, là công cụ và phương thức để thực hiện mục tiêu của doanh nghiệp. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc mang lại hiệu quả kinh doanh, rút ngắn thời gian và tiết kiệm nhân lực cho doanh nghiệp. Song nó không đóng vai trò quyết định trong quy trình bán sản phẩm. Yếu tố quyết định vẫn phụ thuộc vào những giá trị cốt lõi và chất lượng của sản phẩm, dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp cho khách hàng. Vì vậy, doanh nghiệp cần xác định rõ những gì thuộc về thế mạnh của mình có thể cung cấp. Từ đó có sự phân đoạn thị trường phù hợp và áp dụng quy trình khai thác online chính xác và hiệu quả hơn. Ví dụ, đối với một doanh nghiệp có quy mô nhỏ, có thế mạnh khai thác thị trường tour du lịch cho người Việt Nam sang Trung Quốc, trước hết doanh nghiệp đó cần xác định Trung Quốc là thế mạnh và các tour sang Trung Quốc cần phải được ưu tiên. Từ đó có thể xác định phân chia các tour thành nhóm (còn gọi là chùm tour) như: tour theo mùa (tour du xuân tập trung các vùng phía Nam ấm áp của Trung Quốc như Côn Minh, Vân Nam, Quảng Châu, Thẩm Quyến…), tour mùa thu (các tuyến phía Bắc như Bắc Kinh, Hàng Châu, Tô Châu…), tour dành cho người già (thường tổ chức vào chức mùa thu với thời tiết mát mẻ, hành trình di chuyển đường bộ ngắn, các điểm thăm tập trung là các di tích lịch sử nổi tiếng ở Bắc Kinh, Tây An, Lạc Dương…), các tour kết hợp thương mại (Thượng Hải, Quảng Châu, Thâm Quyến), các tour mua sắm và vui chơi (Hong kong, Hải Nam)…
Với sự phân chia chi tiết này, doanh nghiệp dễ dàng nhận ra rằng mình có thể cung cấp các tour nào trong tổng số các tour đó. Từ đó tập trung nguồn lực, đẩy mạnh khai thác nhờ vào các công cụ marketing trực tuyến nhằm mang lại hiệu quả lâu dài.
Xây dựng chiến lược tổng thể phù hợp
Một bản kế hoạch thực hiện tổng thể tốt sẽ quyết định đến việc thành công hay thất bại trong khai thác thị trường ngách đối với không chỉ doanh nghiệp vừa và nhỏ mà ngay cả với doanh nghiệp lớn. Vậy bản kế hoạch tổng thể đó phải đảm bảo những yếu tố nào?
Trước hết nó phải dựa trên nguồn lực của doanh nghiệp như đã phân tích ở trên. Nó giúp doanh nghiệp xác định rõ những gì họ sẽ mang lại và xác định khách hàng sẽ lựa chọn họ chứ không phải doanh nghiệp khác.
Nó xác định rõ thời gian thực hiện, các công đoạn được phân chia cụ thể bao gồm trong các giai đoạn của nó.
Nó xác định được mức chi phí đòi hỏi doanh nghiệp phải chi phí cho việc thực hiện chiến lược đó.
Nó giúp doanh nghiệp dự liệu được hiệu quả một cách chính xác nhất sau khi thực hiện.
Cụ thể hóa các công đoạn ứng dụng internet trong hoạt động khai thác thị trường ngách
Thực hiện các ứng dụng khai thác trực tuyến đối với thị trường ngách tour outbound được coi là quá trình thực hiện theo quy trình vòng tròn khép kín. Trong đó, mỗi công đoạn sẽ là kết quả kế thừa của công đoạn trước và là cơ sở cho hoạt động của công đoạn sau.
Website trực tuyến
Với mỗi thị trường ngách chỉ nên tập trung bán một loại sản phẩm ở phân đoạn đó. Yêu cầu ngày càng cao với các website là giao diện đẹp, thân thiện với người dùng; tính tương tác với người dùng cao; tính bảo mật và khả năng nâng cấp. Với sản phẩm là các tour outbound thì tên miền (domain) thường yêu cầu là tiếng Việt không dấu và có nghĩa, gần gũi với phân đoạn thị trường đó. Điều này giúp cho người dùng cảm thấy thân thiện và dễ nhớ hơn. Tuy nhiên, tên miền nên ngắn gọn, tóm tắt được thông tin cần chuyển tải. Kinh phí mỗi website ở thị trường ngách thường không lớn, do vậy việc tích hợp thanh toán trực tuyến thường không được áp dụng với các website này. Ngoài ra để giảm thiểu chi phí khởi tạo và vận hành, doanh nghiệp lữ hành nhỏ nên chọn mã nguồn mở để tạo ra các website cho mình một cách nhanh chóng mà vẫn đảm bảo được tính chuyên nghiệp. Hiện nay các mã nguồn mở thường thấy như Wordpress, Joomla, Drupal… cùng với nhiều mẫu phù hợp với chủ đề tour du lịch outbound.
Tối ưu trang website trên công cụ tìm kiếm (Search Engine Optimization – SEO)
Đây là toàn bộ các hoạt động hướng tới mục đích đưa website lên thứ hạng cao trong kết quả tìm kiếm khi người dùng tìm theo từ khóa, bao gồm hoạt động tối ưu mã nguồn nội tuyến (onpage) và tối ưu ngoại tuyến (offpage). Ở Việt Nam, số lượng người dùng công cụ tìm kiếm của hãng Google rất lớn, do vậy hầu hết các hoạt động tối ưu hóa trang website đều dựa trên yêu cầu và thuật toán của hãng tìm kiếm này. Trong thời gian gần đây, các hoạt động phổ biến với việc tối ưu hóa công cụ tìm kiếm được xây dựng theo mô hình website trung tâm và xoay quanh nó là website vệ tinh nhằm mang lại lợi thế cạnh tranh trong công vụ tìm kiếm.
Marketing thông qua công cụ tìm kiếm (Search Engine Marketing – SEM)
Bao gồm các hoạt động quảng cáo online trên các công cụ tìm kiếm; với nhiều hình thức như hiển thị mẫu quảng cáo trên kết quả tìm kiếm, hiển thị trên video clip, hiển thị trên gợi ý của công cụ tìm kiếm…
Marketing qua e-mail (e-mail marketing)
Có lẽ, phương pháp này đã quá quen thuộc với mỗi doanh nghiệp lữ hành vừa và nhỏ ở Việt Nam. Bởi chi phí thấp, mức độ phổ biến rộng và tính chủ động cao trong thực hiện hoạt động quảng cáo. Tuy nhiên, thời gian gần đây, phương pháp marketing này được đánh giá là có hiệu quả ngày càng thấp và ít được khách hàng quan tâm.
Marketing qua tin nhắn điện thoại (SMS Marketing)
Phương pháp quảng cáo này được sử dụng cho các dịp đặc biệt để thu hút nhanh khách hàng, thường là các dịp nghỉ lễ, tết… và thường được sử dụng để nhắm đến thị trường khách lẻ với tour outbound. Tuy nhiên chi phí của phương pháp này tương đối cao và tính khả thi với doanh nghiệp lữ hành vừa và nhỏ là không hợp lý. Vì vậy nó ít được sử dụng
Marketing mạng cộng đồng (Viral Marketing)
Trong những năm gần đây, sự bùng nổ của các mạng xã hội ở Việt Nam như Facebook, Twitter, Zing… đã khiến các hoạt động marketing cộng đồng trở nên quan trọng với mỗi doanh nghiệp. Tour outbound là sản phẩm rất phù hợp với hoạt động marketing này do tính lan truyền nhanh, mô tả chi tiết về sản phẩm dễ dàng. Các hoạt động marketing mạng xã hội thường thấy là tổ chức trang yêu thích theo chủ để (fanpage), tạo các sự kiện và thu hút cộng đồng trên mạng xã hội (event), viết các bài viết đánh giá trên các trang blog các nhân (seeding).
Những sai lầm rất dễ mắc phải trong quá trình thực hiện và cách khắc phục
Website không phân chia theo chủ đề nhất định: Các lỗi này thường thấy ở hầu hết các website doanh nghiệp lữ hành vừa và nhỏ hiện nay.
Giải pháp: chia thành nhiều website, mỗi website chỉ tập trung bán một loại tour theo chủ đề hoặc theo điểm đến nhất định. Các bài viết hướng dẫn du khách, giới thiệu điểm đến, cung cấp kinh nghiệm du lịch phải tuân thủ đúng chủ đề đó. Mỗi website nên lựa chọn tên miền phù hợp với chủ đề của website, tránh sử dụng từ viết tắt hoặc từ vô nghĩa.
Những lỗi thường gặp đối với các website của doanh nghiệp lữ hành vừa và nhỏ trong việc tối ưu hóa công cụ tìm kiếm như sau:
Mã nguồn HTML chưa thân thiện với các cỗ máy tìm kiếm;
Nội dung chưa phong phú, chưa hướng đến người dùng;
Lựa chọn từ khóa chung chung, thường là các từ khóa có tính cạnh tranh quá cao và từ khóa không nhắm đúng thị trường ngách cần tiếp cận. Việc này dẫn đến hệ quả là website mặc dù đã được lựa chọn đúng thị trường ngách nhưng lại không được hiển thị trên kết quả tìm kiếm khi người dùng nhập từ khóa. Điều đó đồng nghĩa với việc từ khóa đó không hiệu quả. Chẳng hạn, website của doanh nghiệp lữ hành có sản phẩm nhắm đến thị trường ngách là tour du lịch Thái Lan. Vậy với từ khóa như thế nào thì sẽ mang lại thứ hạng cao trên kết quả tìm kiếm cho website này? Trước hết phải xác định từ khóa chung là “tour du lịch Thái Lan”, từ khóa này có mức độ cạnh tranh rất cao do các website của doanh nghiệp trước đó đã tối ưu hóa và sử dụng trước đó. Vì vậy, để đạt được mục đích, trước hết cần phải chia nhỏ thị phần tour du lịch Thái Lan ra theo các tiêu chí: “Tour du lịch Thái Lan hè”, “Tour du lịch Thái Lan tết”, các từ khóa mở rộng như “kinh nghiệm du lịch Thái Lan”, “ Lời khuyên khi đi du lịch Thái Lan”, “Tour du lịch Thái Lan nên chuẩn bị những gì”… Với từ khóa mở rộng ở dạng từ khóa dài, bao gồm những câu có nghĩa và liên quan thường có mức độ cạnh tranh thấp hơn, và đó là cơ hội tiếp cận dễ dàng hơn cho website khi người dùng tìm kiếm. Số lượng từ khóa dài của website càng nhiều sẽ góp phần thúc đẩy từ khóa trọng tâm là “Tour du lịch Thái Lan” lên một cách tự nhiên và lâu dài.
Sử dụng email marketing tràn lan, không kiểm soát dẫn đến tình trạng giảm uy tín của doanh nghiệp, gây khó chịu cho người dùng, các email bị đưa vào các bộ lọc thư rác.
Giải pháp: Xây dựng nội dung hấp dẫn và phân phối thông tin qua kênh đăng ký nhận tin, cập nhật thường xuyên và có định kỳ các thông tin nhằm thu hút khách hàng. Không sử dụng các phần mềm đăng tin rác, không lạm dung email của khách hàng để gửi liên tục email quảng cáo.
Hoạt động kinh doanh và khai thác thị trường ngách nhờ công cụ internet đang tạo ra cơ hội lớn đối với mỗi doanh nghiệp vừa và nhỏ kinh doanh sản phẩm tour du lịch outbound. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ dù muốn hay không đều ít nhiều chịu sự tác động và không nằm ngoài xu hướng kinh doanh trực tuyến của xã hội hiện đại. Vì vậy, hãy nắm bắt cơ hội càng sớm, khả năng thành công càng cao.
ThS. Ngô Quang Duy
(Nguồn: Tạp chí Du lịch)