Làng dệt La Khê

Vào thời hưng thịnh của làng nghề cuối thế kỷ 18, the La Khê đã từng được đưa vào kinh đô Huế bán cho hoàng tộc và xuất sang các nước: Trung Quốc, Lào, Thái Lan… Vào thời chống Mỹ cứu nước, HTX thủ công La Khê có một xưởng lớn cạnh đình làng, người thợ làm việc ngoài xưởng dệt như công nhân các nhà máy. Một số gia đình nay vẫn còn một, hai khung cửi cổ chân đòn tre (hai chân võng, một chân chắn).

Đã có những năm hàng dệt La Khê không có nơi tiêu thụ, xóm làng dần dần thưa vắng tiếng lách cách thoi đưa. Người dân xáo xác xoay đổi đủ nghề: buôn bán, chạy chợ, cuối cùng quay về với mảnh ruộng ít ỏi để duy trì cuộc sống. Song các vị bô lão cùng những nghệ nhân tâm huyết với nghề tổ của làng La Khê vẫn giữ lại cái thoi nhẵn bóng như sừng, những guồng tơ, suốt chỉ, khung cửi nhằm tìm cách khôi phục lại làng nghề.

Và tín hiệu vui đã đến với làng. Năm 2003, qua cuộc thi sản phẩm thủ công nghiệp Việt Nam, nhiều đối tác nước ngoài đã tìm về thăm La Khê và đặt hàng (mới chỉ là số lượng khiêm tốn) mua sản phẩm the, sa, gấm, vóc nhằm phục hồi trang phục cung đình các vương triều phong kiến xưa của một số nước khu vực Đông Nam Á.

Từ đó đến nay cũng có nhiều cuộc họp được tổ chức để tìm cho làng một hướng đi nhằm khôi phục làng nghề đã đi vào sử sách, thi ca; tạo ra nhiều sản phẩm chất lượng, đẹp, bền và công ăn việc làm ổn định cho người dân địa phương. Đặc biệt qua những cuộc họp đã hội tụ được đầy đủ các gương mặt lão nghệ nhân, những người giỏi nhất của làng La. Đó là: ông Vĩnh (kỹ thuật go the); ông Toàn (kỹ thuật dệt); bà Luân (kỹ thuật hồ sợi). Riêng ông Nguyễn Học Biểu đã cùng anh Nguyễn Học Tám (con trai) còn dựng một số khung dệt tại gia đình và đầu tư nhiều công sức mày mò kết hợp giữa truyền thống và khoa học kỹ thuật, cải tiến công nghệ sản xuất trên 10 mặt hàng the các loại giới thiệu, tiêu thụ ở một số tỉnh, thành phố lớn và tại các điểm du lịch. Hy vọng một ngày gần đây làng nghề truyền thống La Khê sớm được đón khách từ muôn phương đến tham quan, mua sắm những sản phẩm the, sa, gấm, vóc nổi tiếng của làng.

                                                                    NGUYỄN HỮU