Vừa rời sân bay Cần Thơ, chúng tôi như đã hòa mình vào không khí sông nước và những hàng cây xanh mướt dày đặc hai bên đường. Không thể không ngất ngây trước sự mênh mông của sông Hậu. Độ hùng vỹ của cây cầu văng Cần Thơ và cảm giác khi phóng xe vượt qua cây cầu đó là ấn tượng đáng nhớ với biết bao du khách. Cầu Cần Thơ xứng tầm là một trong những cây cầu lớn và hiện đại nhất khu vực Đông Nam Á.
Từ bến Ninh Kiều, chúng tôi dùng xuồng đi chợ nổi Cái Răng. Hai bên bờ, từng cây cầu bắc qua sông và các tòa nhà nằm dọc theo triền sông. Dân vùng miền Tây sông nước thật hiếu khách và nhiệt tình. Chợ nổi Cái Răng họp rất sớm. Thay bằng những lời rao của các gánh hàng rong trên phố thì ở đây, ta bắt gặp những cây gậy mà dân bản địa gọi là cây bẹo. Thực ra đó là một cây sào tre rất dài, cắm ở đầu mũi thuyền và trên đó treo những sản phẩm được bán trên thuyền.
Thật thú vị và ấn tượng khi nhìn thấy những con thuyền bồng bềnh chất đầy những rau quả đến từ các vùng lân cận. Chợ nổi Cái Răng là nơi phân phối chính các đặc sản của cả vùng đồng bằng sông Cửu Long… Mỗi địa điểm, mỗi điển tích của vùng sông nước này đều được gắn với những giai thoại dân gian dễ nhớ, dễ đi vào lòng người, ví dụ như tại sao lại là măng cụt, tại sao lại là Cái Răng, cây bần… Chỉ vào những trái cây rất tươi ngon đang trôi nổi bập bềnh theo dòng nước trên sông, cô hướng dẫn vui vẻ giải thích: “Đó là những trái mà chủ thuyền ném xuống sông sau khi đã có chừng ba khách trả giá rồi lại không mua hàng” (giống như các tiểu thương ngoài Bắc “đốt vía đốt van”?!) Phải nói, chợ trên cạn có gì thì chợ nổi gần như có thứ đó, tức là có thuyền bán nước, bán quà sáng, bán giải khát… và du khách khó cưỡng lại mong muốn mê li được uống một tách “cà phê kho” giữa cảnh mênh mang sông nước và mây trời lồng lộng. Và đúng là mê li thiệt, một thứ cà phê đặc quánh, thơm phức bốc khói nghi ngút trong buổi sáng ban mai trên sông…
Được biết, một tập đoàn công nghiệp lớn của Pháp đã quyết định tài trợ vùng đồng bằng sông Cửu Long để cải thiện làm hệ thống nước sạch với số tiền không nhỏ! Nhìn rác thải bám hai bên bờ sông Hậu, mới thấy việc làm của họ hoàn toàn hợp lý.
Làng du lịch Mỹ Khánh gây ấn tượng với cảnh trí sạch sẽ, những quán hàng, những hàng cây được cắt tỉa kỹ càng, những phong cảnh được dàn dựng gần gũi thiên nhiên với những khu vườn, kênh rạch và các “lồng” nuôi hàng trăm con cá sấu to nhỏ. Ngôi nhà cổ thuộc dòng Nhà xưa Nam Bộ được trùng tu, và các đồ vật còn lại cùng những giai thoại hư hư thực thực của nó cũng để lại nhiều ấn tượng trong lòng du khách…
Rời Cần Thơ, chúng tôi lên xe đi Cà Mau! Hai bên bờ lại trải dài những con kênh và những hàng dừa bát ngát uốn lượn theo gió, TP. Cà Mau hiện ra trước mắt tượng đài hình cây lúa sừng sững. Chúng tôi dùng ca nô cao tốc ra mũi Cà Mau. Hai bên bờ, dầm chân trong nước là những hàng cây đước, cây bần và các cây sú vẹt… Những ngã ba sông mênh mông, nước chảy cuồn cuộn hút tầm mắt. Những tấm lưới giăng đâu đó chìm dưới sông mà chỉ có một cây cọc trồi lên làm điểm mốc, những ngôi nhà chòi chơ vơ, những chiếc thuyền lá mong manh… Thi thoảng thấp thoáng hai bên bờ là những mái chùa Khmer đa sắc rực rỡ dưới ánh nắng, nền sân chùa gần như mấp mé mặt nước, cảnh tượng sơn thủy hữu tình! Anh lái tàu miền sông nước vui tính chạy rất nhanh. Từ TP. Cà Mau xuống Mũi là 115km, đi mất chừng ba giờ đồng hồ.
Mũi Cà Mau thuộc xã Ấp Mũi, huyện Ngọc Hiển, cái tên gắn liền với nhà lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai nổi tiếng Cao Ngọc Hiển, mà hiện giờ đứng trên Vọng Hải đài ta vẫn thoáng nhìn thấy hòn đảo nhỏ này. Vọng Hải đài có chiều cao 21m tính từ mặt biển, xây theo hình cây đước, hoàn thành tháng 5/2004. Đặc sản vùng này nổi tiếng với mắm ba khía, làm từ con ba khía sống trong vùng nước lợ, ngoài ra còn có cá thòi lòi chiên xù, cá dứa kho tộ hoặc cá dứa nấu canh chua… Tại đây có sân bay trực thăng, nhưng chỉ dùng cho biên phòng cứu hộ, hoặc mấy nhà lãnh đạo cao cấp thi thoảng đến thăm. Vườn quốc gia Mũi Cà Mau đã được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới vào năm 2009. Tháng 4/2013, Ban Thư ký Công ước Ramsar thế giới công nhận nơi đây là khu ramsar thứ 2.088 của thế giới. Mũi Cà Mau cũng là nơi mà ta có thể nhìn thấy mặt trời mọc vào lúc bình minh và nhìn thấy mặt trời vào lúc hoàng hôn.
Đất Mũi Cà Mau cũng thuộc dạng bên lở bên bồi. Hàng năm đất phù sa bồi khoảng 100m, nhưng bên bờ Đông lại bị lở từ 20 đến 30m. Chúng tôi gặp một cậu thanh niên Hà thành, thuê xe ôm chở đến. Trong khi chúng tôi còn đang lang thang nhẩn nha dạo dọc bờ bãi ngắm cảnh, ngắm những con thòi lòi chạy loăng quăng, những con cua nhỏ chạy trên cát, và những cây đước non với bộ rễ xù xì, thì cậu đã nhanh thoăn thoắt chụp ảnh lưu niệm khắp những nơi cần chụp ảnh… rồi lại đi ngay, cũng nhanh hệt như lúc cậu ấy đến…
Nơi đây không có dịch vụ vui chơi giải trí. Điều duy nhất thu hút du khách là cây cột mốc đánh dấu nơi tận cùng của Tổ quốc. Cột mốc được xác định vào tháng 1/1995, bất kỳ du khách nào cũng ghé thăm, chụp ảnh tại nơi này. “Về miền Tây thì phải nghe hát đờn ca tài tử mới thú vị”, nhiều người đã nói thế! Và quả vậy, vừa bước chân vào một nhà hàng, tôi đã nghe văng vẳng giọng hát chưa thật trau chuốt như nghe trong các băng đĩa nhưng thật truyền cảm. Nơi này, những thiếu nữ phục vụ sẵn sàng hát tặng khách những bài ca đặc miền sông nước…
Những ngày thăm thú miền Tây qua đi nhanh chóng nhưng những hình ảnh, những câu chuyện, những bài ca, những giai thoại được nghe trong suốt cuộc hành trình trên miền sông nước này sẽ mãi khắc ghi trong trí nhớ của mỗi du khách.
Hiệu Constant
(Tạp chí Du lịch)