Đạt nhiều kết quả quan trọng nhưng chưa ổn định và bền vững
Dưới sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng, chính quyền, địa phương với nòng cốt là ba ngành: Công an, Y tế, Lao động - Thương binh và Xã hội, có sự phối hợp chặt chẽ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, các đoàn thể, cùng với sự đồng thuận của nhân dân cả nước, công tác phòng chống AIDS, ma túy, mại dâm đã đạt được những kết quả nhất định, đóng góp thiết thực vào thành tựu kinh tế - xã hội chung của đất nước, góp phần bảo đảm trật tự an toàn xã hội, giữ gìn cuộc sống an lành, hạnh phúc của nhân dân.
Ủy ban Quốc gia, Ban Chỉ đạo các cấp được củng cố kiện toàn từng bước; nhận thức về tác hại và các biện pháp phòng chống HIV/AIDS, ma túy, mại dâm của toàn xã hội được nâng lên. Phương thức, cách làm có nhiều tiến bộ, kết hợp hài hòa các kinh nghiệm của quốc tế với thực tiễn Việt Nam.
Kết quả đạt được rất quan trọng, nhưng chưa thật sự ổn định, bền vững. Tình hình dịch HIV/AIDS, tệ nạn ma túy, mại dâm vẫn đang diễn biến rất phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Tệ nạn ma túy vẫn là mối hiểm họa đối với từng gia đình, cộng đồng và xã hội, hậu quả do ma túy gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng, làm tổn hại đến sức khỏe của một bộ phận nhân dân, đặc biệt là giới trẻ, đồng thời là nguyên nhân phát sinh các loại tội phạm khác. HIV/AIDS vẫn trong giai đoạn dịch tập trung, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát. Tệ nạn mại dâm vẫn diễn ra phức tạp, tinh vi dưới nhiều hình thức trá hình. Công tác quản lý cai nghiện, quản lý sau cai nghiện, giải quyết việc làm cho người sau cai nghiện còn bất cập, hiệu quả thấp. Sự kỳ thị phân biệt đối xử với người nhiễm HIV, gái mại dâm hoàn lương, người nghiện tái hòa nhập cộng đồng vẫn còn khá phổ biến.
Phát huy thành quả, khắc phục hạn chế
Phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm là công tác quan trọng, có ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng và sự phát triển giống nòi và tồn vong của dân tộc. Do vậy, cần thống nhất trong nhận thức và hành động, đánh giá đúng thực trạng để có giải pháp đúng đắn, quyết liệt trong công tác này.
Sau gần 4 năm triển khai thí điểm, Chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone đã được tổng kết, đánh giá, cơ bản đạt được kết quả tốt trong việc điều trị nghiện, có hiệu quả về mặt kinh tế - xã hội. Thời gian tới cần phải tiếp tục đẩy mạnh và mở rộng chương trình này với mục tiêu đến cuối năm 2015 sẽ điều trị thay thế bằng Methadone cho khoảng 80.000 người nghiện ma túy tại 30 tỉnh, thành phố. Đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa các cơ sở điều trị Methadone.
Tội phạm và tệ nạn ma túy có xu hướng tăng, nhất là trong giới trẻ, gây lo lắng, bức xúc trong nhân dân và ảnh hưởng xấu đến trật tự, an toàn xã hội. Các lực lượng chức năng cần phối hợp tăng cường điều tra, truy quét, trấn áp tội phạm sản xuất, mua bán, nghiện chích ma túy tổng hợp, kiểm soát chặt chẽ các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy.
Công tác quản lý cai nghiện và sau cai, giải quyết hỗ trợ việc làm cho người sau cai nghiện và gái mại dâm hoàn lương thời gian qua đã có nhiều cố gắng, đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên, thời gian tới cần phải tập trung vào việc nâng cấp, chấn chỉnh để nâng cao chất lượng, đổi mới hoạt động của các Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội theo hướng tự nguyện, thân thiện và hiệu quả. Không xây dựng mới các trung tâm cai nghiện tập trung cấp tỉnh, đẩy mạnh xã hội hóa công tác này. Đồng thời nghiên cứu đổi mới hoạt động quản lý cai nghiện và sau cai nghiện, hỗ trợ việc làm cho người sau cai nghiện và gái mại dâm hoàn lương phù hợp với điều kiện thực tiễn để đạt hiệu quả thiết thực.
Tệ nạn mại dâm có xu hướng tăng, diễn biến phức tạp, tinh vi, xuất hiện hình thức mại dâm nam, mại dâm đồng giới, tỷ lệ lây nhiễm HIV qua đường mại dâm mấy năm gần đây tăng cao, gây nhiều tác động xấu trong xã hội. Trước hết cần thực hiện nghiêm Pháp lệnh phòng, chống mại dâm ban hành ngày 17/3/2003 và các quy định hiện hành về phòng, chống mại dâm. Tập trung kiểm tra, truy quét và xử lý nghiêm các đối tượng chủ chứa, buôn bán phụ nữ làm gái mại dâm. Đồng thời cần mạnh dạn và nghiêm túc nhìn nhận thực trạng và hiệu quả công tác phòng, chống mại dâm thời gian qua, từ đó nghiên cứu đề xuất các nội dung cần thống nhất về nhận thức, cách làm để có thể phòng, chống mại dâm một cách cơ bản, lâu dài.
Nguồn lực phục vụ cho công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm chưa đáp ứng được yêu cầu, nguồn tài trợ có xu hướng giảm mạnh trong thời gian tới, do vậy cần tăng cường huy động và quản lý sử dụng có hiệu quả các nguồn lực. Đẩy mạnh xã hội hóa công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm.
Nhiệm vụ trọng tâm năm 2012
Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật trong công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm. Tập trung chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các chiến lược, chương trình, kế hoạch đã đề ra.
Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, các địa phương và toàn thể nhân dân về công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm. Mở rộng thêm các chương trình tập huấn cho những người trực tiếp làm công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm.
Tiếp tục củng cố, kiện toàn Ban Chỉ đạo các cấp; đẩy mạnh công tác phối hợp liên ngành; thực hiện đầy đủ, kịp thời các quy định thông tin, báo cáo để xây dựng cơ sở dữ liệu và đánh giá đúng tình hình phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm.
Tăng cường huy động các nguồn lực nhất là nguồn tài trợ, nguồn lực xã hội, nguồn lực tại các địa phương; quản lý sử dụng minh bạch, hiệu quả các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm. Lồng ghép các nội dung, kế hoạch phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm với các chương trình, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội khác, đặc biệt là gắn với chương trình xóa đói, giảm nghèo.
Nghiên cứu, đề xuất Bộ Chính trị xem xét, ban hành Nghị quyết về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống HIV/AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm trong tình hình mới.
Chủ đề công tác của năm 2012 là "Củng cố kiện toàn - Nâng cao nhận thức - Huy động nguồn lực - Tích cực phòng chống".
PV