Báo cáo đặc biệt “Thanh niên hành động vì khí hậu” bắt đầu được xây dựng dựa trên 3 báo cáo khu vực về thanh niên hành động vì khí hậu ở miền Bắc, miền Trung và miền Nam trong thời gian từ tháng 7 – 11/2020. Đến tháng 12/2020, UNDP và Cục Biến đổi khí hậu tổ chức Trại viết báo cáo toàn quốc để phát triển khung sườn cho báo cáo chung. Sau đó, nhóm tác giả đã tiến hành khảo sát và phỏng vấn trên quy mô lớn để thu nhận thêm đóng góp của các thủ lĩnh khí hậu trẻ. Bản dự thảo đầu tiên của báo cáo được giới thiệu vào tháng 2/2021. Trải qua các vòng lấy ý kiến chuyên gia, tham vấn cộng đồng, báo cáo đã hoàn thành vào tháng 5/2021.
Theo đó, báo cáo đã chỉ ra 4 nút thắt lớn mà thanh niên phải đối diện khi hành động vì khí hậu: hạn chế về tài chính; thiếu hỗ trợ từ các bên liên quan; hạn chế về năng lực, kỹ năng và hạn chế về công nghệ. Để giải quyết những nút thắt này, báo cáo đề xuất 10 hướng giải quyết chính, trong đó, nhấn mạnh việc cần phải thiết lập mạng lưới thanh niên hành động vì khí hậu và phát triển Cổng thông tin về biến đổi khí hậu cho thanh niên.
Các hướng giải quyết này được đưa vào Lộ trình hành động cho COP26 và các mục tiêu cho giai đoạn 2022-2025 nhằm nâng cao sự đóng góp của thanh niên vào việc hiện thực hoá Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) của Việt Nam.
Tại phiên thảo luận với Chủ tịch COP26 Alok Sharma, đại diện nhóm tác giả đã chia sẻ quan điểm vấn đề biến đổi khí hậu, đồng thời, đề xuất các hành động cụ thể để thúc đẩy chương trình nghị sự của giới trẻ tại Hội nghị thượng đỉnh thanh niên về biến đổi khí hậu toàn cầu. Qua đó để tăng cường vai trò của thanh niên trong chương trình nghị sự khí hậu ở cấp độ quốc gia và quốc tế, cần phải huy động thanh niên Việt Nam hưởng ứng hành động vì khí hậu trước thềm COP26 và sau đó, như một phần của quá trình thúc đẩy nỗ lực toàn cầu thuộc chương trình “Youth4Climate: Thúc đẩy tham vọng”.
Đánh giá cao bản báo cáo đặc biệt, Chủ tịch COP26 Alok Sharma gửi thông điệp đến giới trẻ Việt Nam: “Đây là một báo cáo đầy nhiệt huyết nói lên tâm huyết của tuổi trẻ, đưa ra một số ý tưởng rất rõ ràng mà chúng ta nên làm cùng nhau để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Tương lai quả thực thuộc về các bạn trẻ trên toàn thế giới. Đó là lý do tại sao các bạn phải được lắng nghe một cách đầy đủ và rõ ràng. Báo cáo này cũng nói lên niềm đam mê của tuổi trẻ. Các nhà lãnh đạo thế giới dù đưa ra chính sách gì, kế hoạch gì, họ phải luôn nghĩ đến việc bảo vệ hành tinh đầu tiên. Thành thật mà nói, đó cũng là thông điệp đến từ báo cáo của bạn: Hãy chọn sức khoẻ của hành tinh trên tất cả”.
Ông Phạm Văn Tấn, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu cho rằng, ứng phó với biến đổi khí hậu đòi hỏi sự nỗ lực của tất cả các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, cá nhân và cộng đồng, trong đó thanh niên đóng vai trò thiết yếu. Mỗi hành động dù nhỏ nhất đều có tác động vô cùng to lớn, góp phần thay đổi nhận thức và tạo động lực cho sự tham gia của toàn xã hội.
Trước đó, Lễ phát động Cuộc thi “Thanh niên sáng tạo vì khí hậu” (Youth For Climate Innovation Contest) đã được tổ chức trực tuyến. Đây là hoạt động nhằm thực hiện đề án “Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tham gia bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2019 - 2022”; đồng thời, nằm trong khuôn khổ sáng kiến “Thanh niên hành động vì khí hậu" (Youth4Climate) do UNDP Việt Nam và Cục Biến đổi khí hậu triển khai. Thời gian nhận bài dự thi từ ngày 28/5 đến hết ngày 25/7/2021. |
Thảo Anh