Sự kiện nhằm tôn vinh các giá trị di sản của dân tộc, khẳng định giá trị to lớn của Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và ngày Giỗ Tổ 10/3, tưởng nhớ và tri ân công lao của các Vua Hùng cùng các bậc tiền nhân đã có công dựng nước.
Phần lễ gồm Giỗ Quốc tổ Lạc Long Quân và Dâng hương tưởng niệm Tổ mẫu Âu Cơ; lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và dâng hoa tại bức phù điêu "Bác Hồ nói chuyện với Đại đoàn quân tiên phong"; lễ dâng hương tưởng niệm các vua Hùng của các huyện, thành, thị và cộng đồng.
Phần hội (Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ) gồm các hoạt động: Khai mạc "Lễ hội Đền Hùng và Tuần lễ di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh"; Hội thảo quốc tế "Diễn đàn du lịch, văn hóa, di sản và sự phát triển bền vững Việt Nam"; tổ chức Giải bơi chải và trình diễn ván chèo đứng trên hồ công viên Văn Lang; Giải bóng đá cúp Hùng Vương; Giải bóng chuyền các đội mạnh toàn quốc tranh cúp Hùng Vương; Liên hoan văn hóa ẩm thực Đất Tổ và một số hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch khác.
Các hoạt động phần hội gắn kết chặt chẽ với du lịch, tạo thành chuỗi các hoạt động Tuần Văn hóa - Du lịch Đất Tổ, thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo vùng Đất Tổ, tạo sức hấp dẫn, thu hút khách du lịch, quảng bá rộng rãi tiềm năng, thế mạnh tài nguyên du lịch văn hóa Phú Thọ.
Bên cạnh đó còn có các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch khác như Triển lãm "Di sản văn hóa, du lịch các vùng kinh đô Việt Nam"; trưng bày tư liệu, hiện vật về lễ hội và Tín ngưỡng thời đại Hùng Vương; triển lãm ảnh nghệ thuật với chủ đề "Quê hương, con người Phú Thọ"; chương trình "Hát Xoan làng cổ" phục vụ khách du lịch; biểu diễn múa rối nước; trình diễn đâm đuống, đánh trống đồng; hội thi gói nấu bánh chưng, giã bánh giầy; Lễ hội áo dài trẻ em Việt Nam "Hướng về nguồn cội"; trình diễn trang phục áo dài dân tộc Việt Nam; thi đấu các môn thể thao truyền thống; giải đua xe đạp phong trào các câu lạc bộ Việt Trì mở rộng; tổ chức đoàn famtrip "Hành trình du lịch sắc màu Trung du".
Được biết, UBND tỉnh Phú Thọ đã quyết định thành lập Ban Tổ chức Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương và Tuần lễ Văn hóa - Du lịch Đất Tổ năm 2023 do ông Hồ Đại Dũng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm Trưởng ban. Hiện các đơn vị đang tích cực triển khai các nhiệm vụ theo kế hoạch đề ra.
Khu Di tích lịch sử Đền Hùng đã xây dựng xong kịch bản tổ chức các hoạt động phần lễ, đảm bảo trang nghiêm, trọng thể, thành kính. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Phú Thọ đã triển khai xây dựng kế hoạch thực hiện các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch trong dịp Giỗ Tổ; cơ bản hoàn thành kịch bản chương trình nghệ thuật khai mạc Lễ hội Đền Hùng và Tuần lễ Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh dự kiến tổ chức tối 21/4 (ngày 2/3 âm lịch) tại Quảng trường Hùng Vương gắn với kỷ niệm 20 năm thực hiện Công ước UNESCO về bảo vệ Di sản văn hóa phi vật thể; kế hoạch tổ chức Giải bóng đá Cúp Hùng Vương, Giải Bóng chuyền Cúp Hùng Vương; Hội chợ du lịch Tây Bắc, Liên hoan văn hóa ẩm thực Đất Tổ... ; đồng thời đề xuất bổ sung một số hoạt động văn hóa, thể thao phục vụ nhân dân và du khách.
Thành phố Việt Trì đã xây dựng kế hoạch tổ chức Giải Bơi chải Việt Trì mở rộng và trình diễn ván chèo đứng trên hồ Công viên Văn Lang, trình diễn trang phục áo dài “Non sông gấm vóc” xác lập kỷ lục Guinness. Lực lượng vũ trang tỉnh đã khảo sát các địa điểm diễn ra hoạt động phần lễ và phần hội để xây dựng phương án đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông...
Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng là dịp giáo dục truyền thống yêu nước, biết ơn sâu sắc các vua Hùng và các bậc tiền nhân đã có công dựng nước và giữ nước; khơi dậy đạo lý "Uống nước nhớ nguồn" và sức mạnh đại đoàn kết dân tộc hướng về nguồn cội, tri ân công đức Tổ tiên; bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trên quê hương Đất Tổ và các Di sản văn hóa đại diện của nhân loại được UNESCO ghi danh.
Thao Lam