PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Giám đốc Quỹ PCTHTL - Bộ Y tế cho biết: sức khỏe là vốn quý của mỗi cá nhân, bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng là nhiệm vụ không chỉ của ngành Y tế mà còn là của toàn xã hội. Sau đại dịch COVID-19, số bệnh nhân đến với các bệnh viện ngày càng đông, gây ra sự quá tải bệnh viện ở một chuyên khoa. Theo báo cáo của 1.400 bệnh viện trên cả nước, có tới 70-75% bệnh nhân mắc các bệnh không lây nhiễm (tiểu đường, tim mạch, ung thư…). Trong đó, thuốc lá là một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh không lây nhiễm.
“Công tác thanh tra, kiểm soát thuốc lá là nhiệm vụ quan trọng đối với PCTHTL. Nếu không chung tay với sức khoẻ cộng đồng, nếu không tăng cường phối hợp liên ngành trong kiểm tra, giám sát thực hiện luật PCTHTL thì ngành Y tế và xã hội vẫn phải đối mặt với những gánh nặng về sức khỏe do thuốc lá gây ra”- PGS.TS Lương Ngọc Khuê nhấn mạnh.
Tuy nhiên, đại diện Quỹ PCTHTL cũng chỉ ra một số khó khăn trong công tác xử phạt hiện nay, do sự phối hợp liên ngành trong công tác kiểm tra, thanh tra còn rất hạn chế, chủ yếu do ngành Y tế đề xuất và thực hiện. Thuốc lá là sản phẩm gây nghiện và được bày bán khắp nơi với giá rẻ; hành vi hút thuốc lá xảy ra nhanh khiến các lực lượng chức năng khó khăn trong việc xác định vi phạm. Bên cạnh đó, lực lượng thanh tra, kiểm tra mỏng, cùng lúc phải phụ trách nhiều lĩnh vực. Thanh tra các cấp chưa thực sự quan tâm đầy đủ đến việc thanh tra kiểm tra công tác PCTHTL. Các cá nhân, tổ chức được kiểm tra không phối hợp và khó cưỡng chế xử phạt kể cả khi có biên bản vi phạm hành chính…
Để tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện PCTHTL, đặc biệt là môi trường không khói thuốc lá, hiện tại, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh và Quỹ PCTHTL đã xây dựng phần mềm tiếp nhận phản ánh của người dân về thực thi môi trường không khói thuốc lá, thí điểm tại 2 quận tại thành phố Hà Nội là quận Hoàn Kiếm và quận Tây Hồ. Kết quả, từ tháng 7 - 8/2022, đã có trên 4.700 người đã tải App VN0khoithuoc trên điện thoại di động; có 38 tin phản ánh hợp lệ đã được tiếp nhận và 49 tin bầu chọn địa điểm không khói thuốc lá.
Các đại biểu tham dự Hội thảo đã nghe Báo cáo hoạt động kiểm tra, giám sát thực hiện Luật PCTHTL giai đoạn 2013-2020; Tình hình thực hiện công tác kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế, đề xuất giải pháp; Tình hình kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi hút thuốc tại địa điểm cấm hút thuốc lá và hành vi vi phạm pháp luật về PCTHTL; Các quy định về phòng chống thuốc lá trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và kết quả giám sát tình hình thực hiện; Kinh nghiệm quốc tế về thực thi Luật kiểm soát thuốc lá và sử dụng ứng dụng công nghệ thông tin trong giám sát thực hiện Luật PCTHTL.
Cũng tại hội thảo các đại biểu đã chia sẻ mô hình giao thông công cộng không khói thuốc tại TP Hồ Chí Minh: Cơ hội và thách thức; Kinh nghiệm thực hiện kiểm tra, giám sát xây dựng môi trường không khói thuốc tại quận Hoàn Kiếm và thảo luận giải pháp nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát và xử phạt vi phạm hành chính trong PCTHTL.
Theo đại diện Cục Y tế, Bộ Công an, mọi hoạt động trong công tác PCTHTL có thành công hay không cần có sự ủng hộ rất lớn từ các cơ quan, đơn vị. Hoạt động kiểm tra, xử phạt tại các nhà hàng, khách sạn trên địa bàn công an các tỉnh/thành phố chỉ thành công khi có sự tham gia quyết liệt của cảnh sát phụ trách mảng quản lý hành chính về trật tự xã hội các cấp.
Đại diện Vụ Pháp chế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng kiến nghị hoàn thiện hơn nữa chính sách PCTHTL. Trong đó, cần phân biệt, quy định rõ ràng về quảng cáo và tiếp thị, khuyến mại, tài trợ cũng như quy định rõ chức năng, nhiệm vụ quyền hạn, trách nhiệm của cơ quan quản lý Nhà nước về quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại…
Tại hội thảo, các đại biểu cũng đề nghị cần tăng cường hơn nữa sự phối hợp liên ngành trong kiểm tra, giám sát thực hiện Luật PCTHTL. Tăng cường hoạt động kiểm tra, xử phạt vi phạm theo Nghị định 117/2022/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Theo dõi chặt chẽ việc thực thi xây dựng môi trường không khói thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc lá theo quy định của Luật PCTHTL; lồng ghép sử dụng ứng dụng phần mềm trong các hoạt động khác của các cơ quan, đơn vị...
TH