Gần 40 đại biểu quốc tế đến từ 16 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng hơn 100 nhà nghiên cứu, văn hóa, lịch sử, đại diện các trường đại học, các tổ chức chính trị - xã hội đã tham dự hội thảo. Với 130 tham luận, hội thảo đã tập trung làm rõ 6 vấn đề: lý thuyết, phương pháp tiếp cận nghiên cứu tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên ở Việt Nam và trên thế giới; tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên ở Việt Nam tập tục, nghi lễ, giá trị lịch sử, văn hóa; tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, sự hình thành, phát triển và giá trị lịch sử, văn hóa; sự biến đổi của tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên và thờ Hùng Vương trong xã hội đương đại; bảo tồn, phát huy tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, thờ Hùng Vương trong thời kỳ hội nhập và toàn cầu hóa…
Nhiều ý kiến đã được đưa ra trao đổi, thảo luận, và các đại biểu đều thống nhất khẳng định, thờ cúng tổ tiên là vấn đề tín ngưỡng có tính phổ biến, tính lịch sử và là hiện tượng đặc thù của người Việt. Đặc biệt, tín ngưỡng thờ Hùng Vương với tư cách là một tín ngưỡng bản địa có mặt ở hầu hết các địa phương, chứa đựng những giá trị nhân văn sâu sắc, giúp con người Việt Nam vượt qua nhiều khó khăn, thử thách. Thờ cúng Hùng Vương không phải là một tôn giáo mà là tín ngưỡng, có gốc rễ sâu xa và sức sống lâu bền trong đời sống văn hóa Việt, giáo dục chữ Hiếu, Lễ, Tâm để hoàn thiện nhân cách con người. Tín ngưỡng thờ Hùng Vương của người Việt mang nét đặc sắc riêng, cả dân tộc coi Hùng Vương là quốc tổ, cả nước có một ngày giỗ chung.
Hội thảo khoa học quốc tế “Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên trong xã hội đương đại” là bước hoàn thiện trong quá trình lập hồ sơ đề cử Tín ngưỡng thờ Hùng Vương là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Hội thảo cũng có tác dụng quảng bá di sản Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương tới đông đảo các nhà nghiên cứu văn hóa - lịch sử thế giới.
Hồng Nguyên