EPPIC tìm kiếm các sáng kiến giải quyết ô nhiễm rác thải nhựa đại dương, những sáng kiến mà hiện đang trong quá trình hoàn thiện nhưng thiếu sự hỗ trợ hay các nguồn lực để phát triển.
Theo đó, đã có hơn 140 đội đã tham gia thử thách sáng tạo nhằm giảm thiểu ô nhiễm nhựa tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Trong số các đội dự thi từ 7 quốc gia: Việt Nam, Indonesia, Philippines, Singapore, Campuchia, Malaysia và Thái Lan, 18 sáng kiến xuất sắc nhất đã được lựa chọn vào vòng chung kết.
Các giải pháp dự thi thử thách lần này được thiết kế nhằm giải quyết vấn đề ở hai địa phương có lượng rác thải nhựa lớn, là Mandalika, đảo Lombok ở Indonesia và đảo Samal ở Philippines. Mục tiêu cuối cùng là nhân rộng các giải pháp được chọn ở hai địa phương này.
Ở Philippines, mỗi năm có gần 60 tỉ túi ni lông nhỏ được sử dụng, và đảo Samal thải ra gần 15.000 tấn rác hàng năm. Ở Indonesia, lượng rác phát thải hàng năm ước tính vào khoảng gần 6,8 triệu tấn, trong đó Mandalika, đảo Lombok phát sinh gần 215,7 tấn rác thải sinh hoạt (trong thời kỳ dịch COVID-19). Trước dịch, tính riêng ngành du lịch ở khu vực này đã có tới 13.731 tấn rác mỗi năm. Cả hai địa phương này đều có rất đông khách du lịch trước đại dịch COVID-19. Hai trong số các loại rác phổ biến nhất ở hai hòn đảo này là chai nhựa PET và bao bì thực phẩm từ nhựa.
Thông qua cuộc thi, các giải pháp có thể trở thành tài liệu tham khảo và động lực cho các quốc gia ASEAN khác, qua đó áp dụng những giải pháp phù hợp ở nước mình, và ngược lại bởi hiện tại các nước đều phải đối mặt với vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa.
Tại chung kết EPPIC các đội sẽ tham gia vào một khoá đào tạo ươm mầm kéo dài ba tháng tại Philippines và Indonesia, do các cơ sở ươm tạo doanh nghiệp thực hiện, bắt đầu từ tháng 7/2021. Tại đây các đội sẽ được tập huấn về đa dạng các chủ đề như kinh tế tuần hoàn, cách đo lường tác động, các mục tiêu phát triển bền vững, marketing và gây quỹ cộng đồng, cũng như các cách tận dụng hỗ trợ tài chính và mở rộng mạng lưới. Các đội sẽ có cơ hội cải thiện ý tưởng của mình, để tăng cường tối đa sức ảnh hưởng và điều chỉnh các giải pháp sao cho phù hợp nhất với bối cảnh địa phương.
Theo Phó Trưởng đại diện thường trú của UNDP tại Philippines: Philippines hiện ngày càng có nhiều các sáng kiến có thể giúp giải quyết khủng hoảng rác thải nhựa về lâu dài. Tuy nhiên, những ý tưởng này không tự nhiên mà có sau một đêm. Chúng đều xuất phát từ những trải nghiệm và phản ứng của người dân khi nhìn thấy rác nhựa bị vứt bỏ không đúng chỗ. Do đó, chúng ta cần có một nơi thích hợp và hỗ trợ mạnh mẽ để thiết kế, nuôi dưỡng và phát triển các mô hình giúp giải quyết những vấn đề này, để ứng phó với ô nhiễm nhựa một cách có hệ thống, hướng tới phát triển và biến kinh tế tuần hoàn trở thành một lối sống.
Bốn giải pháp thắng cuộc sẽ được lựa chọn tại vòng chung kết của cuộc thi, dự kiến diễn ra vào tháng 10/2021; mỗi đội sẽ nhận được 18.000$ Mỹ để thực hiện giải pháp của họ tại đảo Lombok và Samal.
Thảo Anh