(Tạp chí Du lịch) – Nghề dệt thảm có tác động sâu sắc đến cuộc sống, văn hóa, tình cảm thẩm mỹ và giá trị đạo đức của người dân Azerbaijan. Những tấm thảm được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác đã làm chứng cho lịch sử của quốc gia và hoàn thành sứ mệnh của việc truyền bá di sản.
Nghề dệt thảm ở Azerbaijan bắt nguồn từ một thời kỳ lịch sử xa xưa (thời đồ đá mới) và đã trở thành một trong những thuộc tính quan trọng trong đời sống ở những thời điểm khác nhau, kết hợp các đặc điểm cụ thể của phong tục và truyền thống quốc gia. Thảm có giá trị quan trọng và ý nghĩa đặc biệt trong cách sống, các công việc gia đình hàng ngày và tư duy của quốc gia. Trước đây, tất cả người dân Azerbaijan có các mẫu thảm đẹp trong nhà của họ và truyền thống này đã được bảo tồn cho đến ngày nay. Sự giàu có của một người được đo lường bằng việc sở hữu thảm. Khi nói về sự giàu có, họ sẽ nói rằng "người đó có rất nhiều thảm". Đây không chỉ là một chỉ dấu về sự giàu có, mà còn là giá trị văn hóa và đạo đức, sự gần gũi với tổ tiên và tình yêu dành cho đất nước.
Sự nối tiếp của các truyền thống kéo dài nhiều thế kỷ được thể hiện trên thảm của người Azerbaijan và sự đa dạng của cuộc sống có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Các hoa văn thảm khác nhau tùy từng khu vực và khí hậu địa phương. Thảm phản ánh truyền thống gắn với một khu vực nhất định được dệt bằng các phương pháp có liên kết với hệ thực vật địa phương và niềm tin. Mỗi hoa văn được mã hóa cung cấp thông tin về một giai đoạn có liên quan trong lịch sử bằng cách cung cấp ý nghĩa cụ thể và mở ra những điều chưa từng được tiết lộ trong quá khứ. Người thợ dệt đã thể hiện quan niệm của họ bằng cách chuyển chúng lên các hoa văn thảm của thảm.
Những tấm thảm ở Azerbaijan ẩn chức rất nhiều giá trị sâu sắc. Truyền thống dệt thảm của thành phố Baku và các quận lân cận bắt nguồn từ thời kỳ rất cổ xưa. Thảm Baku và Absheron mềm hơn là do việc sử dụng len cừu làm nguyên liệu để dệt. Cường độ màu của thảm là do sử dụng nghệ tây, cam thảo, chàm và các loại thực vật khác, vốn có trên vùng lãnh thổ này để dệt. Mỗi tấm thảm của Baku có tiêu đề và bố cục riêng. Hầu hết những tấm thảm này được đặt theo tên của ngôi làng nơi chúng được dệt.
Lê Nguyên Bách
(Đại sứ quán Azerbaijan tại Việt Nam)