Hoàng Su Phì là huyện vùng cao nằm ở phía Tây của tỉnh Hà Giang, cách trung tâm thành phố Hà Giang khoảng 80km. Nằm trên thượng nguồn sông Chảy, nơi đây địa hình chia cắt mạnh, núi cao, thung sâu, nhiều khe suối, rừng nguyên sinh…, tạo nên những cảnh đẹp ruộng bậc thang kỳ vĩ, nhưng cũng không hiếm những cung đường ngoằn ngoèo, hiểm trở thách thức các phượt thủ. Để đến Hoàng Su Phì, bạn có thể di chuyển bằng phương tiện công cộng hoặc phương tiện cá nhân. Nếu đi xe khách từ Hà Nội - Hà Giang, đến ngã ba Bắc Quang thì chuyển xe đi Vinh Quang - Hoàng Su Phì khoảng gần 60km, hoặc bạn có thể thuê xe máy để cảm nhận hết sự kỳ vĩ của thiên nhiên.
Ruộng bậc thang có ở hầu hết khắp các xã trên địa bàn huyện Hoàng Su Phì, nhưng tập trung nhiều và đẹp nhất phải kể đến các xã: Bản Luốc, Bản Phùng, Thông Nguyên, Hồ Thầu, Nậm Ty, Sán Sả Hồ. Bản Phùng đang trở thành điểm đến hấp dẫn du khách bởi vẻ đẹp thơ mộng của những thửa ruộng bậc thang nằm cheo leo trên những sườn núi dốc đứng. Từ trung tâm thị trấn Vinh Quang, bạn phải men theo một con đèo nhỏ dài gần 30km vắt ngang núi mới đến được trung tâm xã. Thôn Na Léng là điểm ngắm cảnh đẹp và độc đáo nhất Bản Phùng, mở ra khung cảnh núi non kỳ vĩ nhưng không kém phần nên thơ bởi những mái nhà yên bình của người La Chí điểm xuyết giữa những tầng tầng lớp lớp ruộng bậc thang ẩn hiện trong mây núi. Cùng với Bản Luốc, Bản Phùng là nơi có những thửa ruộng bậc thang cao nhất Việt Nam.
Xã Bản Luốc và Sán Sả Hồ có địa hình là núi đất và độ dốc vừa phải, nơi đây đâu đâu cũng có ruộng bậc thang của người Dao áo dài và người Nùng theo hình lượn sóng và cánh cung. Ruộng bậc thang ở Hồ Thầu của người dân tộc Dao đỏ thì mênh mông, cao ngút tầm mắt với những ngọn đồi làm ruộng có độ rộng lớn, đều và ít dốc. Thông Nguyên cũng là một trong những địa điểm ngắm ruộng bậc thang tuyệt đẹp ở Hoàng Su Phì, đoạn đẹp nhất nằm khoảng km24 đường từ Bắc Quang đi Hoàng Su Phì. Cùng nằm trên km24 đường Bắc Quang đi Hoàng Su Phì, ruộng bậc thang Nậm Ty của người Dao đỏ là một trong các điểm được công nhận là Di tích quốc gia ruộng bậc thang của Hoàng Su Phì.
Bên cạnh những độc đáo về cảnh sắc thiên nhiên, Hoàng Su Phì còn ẩn chứa trong mình một kho tàng văn hóa đặc sắc của các dân tộc thiểu số đã định cư lâu đời ở đây, trong đó người Nùng, Dao, Mông, La Chí chiếm đa số. Ở Bản Phùng, người La Chí chiếm 96% dân số và còn lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc, trong đó độc đáo nhất phải kể đến lễ cúng Hoàng Vần Thùng và tết Khu Cù Tê. Nếu đến đúng dịp, bạn có thể hòa mình trải nghiệm những lễ thức độc đáo của đồng bào nơi đây.
Nằm trên cung đường nối liền các vùng phía Đông và Tây Bắc, cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ cùng các nét văn hóa độc đáo được bảo tồn và lưu giữ nên du lịch Hoàng Su Phì có nhiều tiềm năng để phát triển, nhất là du lịch sinh thái cộng đồng. Hoàng Su Phì hiện có 8 làng văn hóa du lịch nằm sát Khu du lịch sinh thái Pan Hou, tạo thành các điểm vệ tinh xung quanh để phục vụ khách du lịch nước ngoài khi đến tham quan, tìm hiểu giá trị văn hóa truyền thống của địa phương. Cuối năm, khi bước sang mùa đông, bạn có thể lên Hoàng Su Phì chinh phục Chiêu Lầu Thi, Tây Côn Lĩnh để săn mây, săn tuyết.
Hạ Tinh - Mai Nhi