(VTR) - Vào những ngày đầu xuân, tại các xã vùng cao của huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang) đều diễn ra hội thi chọi dê rất hấp dẫn. Hội chọi dê lớn nhất tổ chức tại thị trấn Mèo Vạc, từng đoàn gái trai, trẻ già trong trang phục của đồng bào Tày, Mông, từ các xã Khâu Vai, Mã Pí Lèng, Giàng Chu Phìn, Lũng Chinh… nô nức đi xem chọi dê...
Sới chọi có khi là một khoảng sân trường, một góc sân vận động rộng rãi. Những chú dê núi thường ngày vẫn hiền lành, thơ thẩn kiếm ăn trên các sườn núi, nay được chủ nuôi dưỡng, chăm sóc chu đáo và dạy cho những miếng đòn để đem đi thi đấu trông thật dũng mãnh. Trước khi vào trận đấu, mỗi "đấu sĩ" dê đều có số báo danh, tham gia thi đấu ở các hạng cân (từ 31-35kg, 36-40kg, 41-50kg) và theo thể thức đấu loại trực tiếp, để chọn được chú dê khỏe nhất vào chung kết. Những màn kịch chiến trong hội chọi dê khiến khán giả phải liên tục vỗ tay tán thưởng. Hai chú dê hiếu chiến đâm thẳng vào nhau bằng đầu, sừng. Chúng húc, ghì, đẩy nhau bất phân thắng bại. Có nhiều con còn dùng chiêu “khóa chân” đối thủ rất hiểm hóc.
Khác với hội thi chọi trâu, kết thúc hội chọi dê, những chú dê dù thắng hay thua, vẫn theo chân chủ vượt núi về nhà, còn những chú dê đoạt giải cao sẽ được lựa chọn để phối giống, giữ nguồn gen quý.
Những cặp thắng trận vòng loại sẽ vào đấu chung kết xếp hạng nhất, nhì, ba. Thắng cuộc, ngoài các giải thưởng bằng hiện vật như ti vi, đầu đĩa, nồi cơm điện… Ban Tổ chức còn tặng mỗi nhà tham gia thi đấu một số tiền để trang trải chi phí đi lại và chăm sóc dê. Lễ hội chọi dê thật sự là nơi giao lưu văn hóa, tinh thần trong cộng đồng dân cư, tôn vinh nét đẹp truyền thống…
Lê Phương
(Tạp chí Du lịch)