Ecolife - sáng kiến mới thúc đẩy cộng đồng ven biển kinh doanh dịch vụ sinh thái

Khách mời nhân được ưu đãi sử dụng miễn phí dịch vụ du lịch do Ecolife cung cấp

Sự ra đời của ECOLIFE được thúc đẩy bởi chương trình phát triển doanh nghiệp và doanh nhân xã hội do Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phục vụ Cộng đồng (CSIP) thực hiện. ECOLIFE có nền tảng là các dự án phát triển được triển khai gần 10 năm qua tại vùng ven biển Việt Nam do Trung tâm Bảo tồn sinh vật biển và Phát triển cộng đồng (MCD) hỗ trợ. Cách tiếp cận của ECOLIFE là tạo cơ chế và nguồn lực để các kết quả đó được duy trì, tự vững và nhân rộng. ECOLIFE thúc đẩy các sáng kiến kinh doanh dịch vụ sinh thái tại Việt Nam đồng hành cùng cộng đồng nghèo và giúp họ trở thành chủ thể quan trọng trong chuỗi kinh doanh, mang lại tác động xã hội và thân thiện môi trường. ECOLIFE dành lợi nhuận thu được từ hoạt động để xây dựng quỹ môi trường nhằm tái đầu tư vào các sáng kiến sinh thái tiếp theo.

Các sáng lập viên của ECOLIFE là bà Nguyễn Thu Huệ và bà Hồ Thị Yến Thu - những người có nhiều năm kinh nghiệm trong công tác hoạt động xã hội, bảo vệ môi trường biển và phát triển cộng đồng ven biển, cũng là hai doanh nhân xã hội thế hệ đầu tiên trong chương trình CSIP.  

ECOLIFE được tổ chức thành các ban: du lịch sinh thái cộng đồng, thủy sản bền vững, quản lý tài nguyên, đào tạo và nâng cao năng lực, truyền thông và sự kiện, với lực lượng hàng chục cán bộ giàu kinh nghiệm và tâm huyết với nghề, ngoài ra còn có nhiều chuyên gia tư vấn và cộng tác viên.

Lĩnh vực hoạt động

ECOLIFE cung cấp các dịch vụ sinh thái dựa vào cộng đồng, gắn với khai thác bền vững tài nguyên thiên nhiên biển và ven biển như thủy sản, du lịch. Đồng thời, ECOLIFE thực hiện các dịch vụ cổng thông tin chuyên ngành môi trường - kinh tế - xã hội vùng ven biển, tư vấn và chuyển giao công nghệ, mô hình quản lý môi trường, phát triển sinh kế vùng biển và các dịch vụ tư vấn/quản trị liên quan. ECOLIFE lựa chọn lĩnh vực hoạt động này do mong muốn thúc đẩy bảo vệ môi trường biển trong lành và cải thiện đời sống người dân ven biển thông qua các hoạt động đầu tư xã hội và kinh doanh có sự tham gia của cộng đồng, tạo nên hiệu quả tích cực, rộng lớn cho môi trường và xã hội.

Về pháp lý, ECOLIFE được hoạt động trên phạm vi cả nước theo luật doanh nghiệp. Về định hướng chiến lược, ECOLIFE trọng tâm vào các khu vực có tiềm năng về phát triển và cung cấp các dịch vụ sinh thái cộng đồng như vùng đệm các khu bảo tồn biển, vườn quốc gia, khu bảo tồn thiên nhiên, các nơi có hệ sinh thái đặc thù cần được bảo vệ và khai thác khôn khéo.

Các nhóm sản phẩm và dịch vụ

Sản phẩm biển: các sản phẩm thủy sản, sản vật sử dụng nguyên liệu biển và ven biển, do cộng đồng dân nghèo ven biển tổ chức sản xuất và cung cấp.

Phong cách biển: các dịch vụ được tổ chức tại vùng ven biển, với sự tham gia tích cực của cộng đồng ven biển như các tour, tuyến tham quan, trải nghiệm đời sống dân biển và thưởng ngoạn môi trường biển, các hoạt động phát triển cộng đồng, giải trí và xây dựng tổ chức, tăng cường năng lực.

Mô hình ECOLIFE: mô hình người dân ven biển tham gia làm du lịch cộng đồng và cung cấp các dịch vụ sinh thái, là yếu tố quan trọng trong chuỗi dịch vụ sinh thái biển, bao gồm cả hai thành tố là sản phẩm biển và phong cách biển với cơ cấu quản trị phù hợp mang tính thích ứng.                   

Các dịch vụ tiêu biểu

Du lịch cộng đồng với các tour, tuyến du lịch hấp dẫn và mới lạ, cộng đồng dân cư tại điểm đến là nhân tố chính cung cấp các dịch vụ liên quan và cũng là đối tượng để du khách giao lưu, học hỏi. Các tour du lịch này có thể được điều chỉnh về nội dung, dịch vụ và thời lượng phù hợp với nhu cầu của khách hàng: du khảo đồng quê, hành trình Ramsar, một ngày làm ngư dân, khám phá Vân Phong...

Tình nguyện viên phát triển cộng đồng với các chương trình hoạt động phong phú đa dạng dành cho các đối tượng cá nhân, tập thế trong và ngoài nước có nguyện vọng đến với những cộng đồng sinh sống ven biển để hỗ trợ người dân và trẻ em về bảo vệ môi trường sinh thái, xây dựng làng xóm sạch đẹp, phát triển sinh kế bền vững, ứng phó biến đổi khí hậu, học tập ngoại ngữ…, cùng với họ giao lưu văn hoá và đời sống: ngày cộng đồng ven biển: 1-2 ngày, tình nguyện viên ngắn ngày (4-10 ngày), tình nguyện viên dài ngày (trên 10 ngày)…

Tham quan, học tập, nghiên cứu mô hình bảo vệ môi trường kết hợp phát triển sinh kế ven biển dựa vào cộng đồng với các chương trình được thiết kế linh động phù hợp với nhu cầu tham quan, học tập, nghiên cứu của từng đối tượng trong và ngoài nước, mang đến những kiến thức sâu sắc về quản lý tài nguyên môi trường biển và ứng phó với biến đổi khí hậu được thể hiện sinh động qua thực tiễn áp dụng bởi cộng đồng dân cư ven biển trong bảo tồn rạn san hô, rừng ngập mặn, nuôi trồng thủy hải sản bền vững, làm du lịch cộng đồng, phát triển nghề phụ: mô hình du lịch cộng đồng, mô hình thuỷ sản bền vững, mô hình khu bảo tồn biển dựa vào cộng đồng, mô hình cộng đồng làm quán cafe du lịch và truyền thông ứng phó biến đổi khí hậu, mô hình cải tạo vườn nhà và làm nghề phụ, mô hình kết hợp, hội nghị sinh thái…

Đào tạo kỹ năng sống và thúc đẩy sống xanh cho học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên trong và ngoài nước với cơ hội được khám phá bản thân, hòa nhập với đời sống con người và thiên nhiên ven biển với bao điều giản dị mà kỳ thú: xây dựng đội ngũ, trại hè xanh, đi tìm chính mình, làm ngư dân, là nhà bảo tồn biển…

Tư vấn xây dựng và chuyển giao mô hình bảo vệ môi trường kết hợp phát triển sinh kế ven biển dựa vào cộng đồng với những kiến thức sâu sắc và kinh nghiệm thực tiễn phong phú của đội ngũ cán bộ, chuyên gia, cộng tác viên đầy tâm huyết và gắn bó với sự nghiệp phát triển bền vững vùng ven biển. Các mô hình bao gồm du lịch cộng đồng, thuỷ sản bền vững, khu bảo tồn biển dựa vào cộng đồng, cộng đồng làm quán cafe du lịch và truyền thông ứng phó biến đổi khí hậu, cải tạo vườn nhà và làm nghề phụ...: tư vấn phương pháp xây dựng mô hình, đào tạo, tập huấn kỹ năng, kiến thức xây dựng mô hình, tư vấn kỹ thuật trong quá trình xây dựng và phát triển mô hình, hỗ trợ thực hiện trọn gói và chuyển giao mô hình…

Các điểm đến tiêu biểu

Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng (Nam Định, Thái Bình)

Giao Xuân - một  trong 5 xã thuộc vùng đệm VQG Xuân Thủy (tỉnh Nam Định), là một điểm đến vô cùng lý thú với những người mong muốn trải nghiệm và yêu thích cuộc sống thôn dã.

Nam Phú: một trong 3 xã vùng đệm của Khu bảo tồn Thiên nhiên Tiền Hải có vai trò quan trọng với diện tích chiếm tới 50% diện tích vùng đệm.

Khu bảo vệ hệ sinh thái san hô Rạn Trào (Khánh Hòa)

Vạn Hưng: một xã ven biển của tỉnh Khánh Hòa, nằm cách Nha Trang khoảng 60km về phía Bắc. Rạn Trào là một trong những rạn san hô lớn của xã Vạn Hưng và thuộc vịnh Vân Phong. Khu vực này nằm trên hành trình từ Nha Trang đi Dốc Lết, Đầm Môn, Đảo Cá Voi, Quy Nhơn và ngược lại.

Vườn quốc gia, khu bảo tồn biển, khu dự trữ sinh quyển Cát Bà (Hải Phòng)

Phù Long: một xã sát biển, nằm ​​ở phía Tây của đảo Cát Bà, có khoảng trên 200ha rừng ngập mặn trong tình trạng tốt, với 90% cộng đồng ven biển sống phụ thuộc nhiều vào các nguồn tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là rừng ngập mặn. Vườn Quốc gia Cát Bà nơi có quần thể voọc duy nhất còn sót lại trong rừng nguyên sinh trên núi đá vôi được mang tên hòn đảo học ngọc – Voọc Cát Bà, còn gọi là voọc đầu vàng.

Trần Thị Hoa