Du xuân Nhật Bản

Cung điện Katsura vốn được xem là một trong những công trình kiến trúc truyền thống tiêu biểu nhất của Nhật Bản. Đây là một ly cung của hoàng gia đầu thời kỳ Edo, nằm ở ngoại ô của kinh đô Kyoto đương thời. Katsura hoàn thành việc xây dựng từ năm 1615. Bởi là ly cung nên phong cách kiến trúc của cung là kiến trúc phong cảnh. Diện tích cung điện khoảng 7ha; mật độ kiến trúc cũng thưa thớt nhưng bố trí rất khéo. Tất cả kiến trúc lấy hồ ở giữa làm tâm điểm. Cũng là những yếu tố cơ bản của vườn phương Đông: đá núi, cây cỏ, dòng nước, chim thú và kiến trúc, nhưng phong cách ở đây rất riêng, rất Nhật Bản với sắc thiền nổi bật. Phần lớn khu vườn là màu xanh biếc của thông, tùng, sam.

Hoàng cung Kyoto là phần trung tâm của kinh thành Kyoto, được xây dựng từ cuối thế kỷ thứ 8, cũng là hoàng cung có lịch sử tồn tại dài nhất của Nhật Bản với hơn 1000 năm (794 - 1867). Từ năm 1868, khi kinh đô Nhật Bản chuyển về Tokyo, thì Kyoto trở thành cố đô, hoàng cung chỉ còn là một “Ngự sở” (tức hành cung). Tọa lạc giữa trung tâm thành phố hiện nay nên mọi ngả đường đều có thể đến thăm khu cung điện này. Hoàng cung có vòng tường hình chữ nhật bao bọc, trên đỉnh tường lại có mái chìa ra như kiểu hành lang. Chiều dài Bắc - Nam của hoàng cung là 450m, chiều Đông - Tây là 250m, diện tích bên trong khoảng 11ha. Bao quanh bên ngoài hoàng cung là cả một công viên mênh mông với hàng ngàn cây tùng, bách cổ thụ và rất nhiều anh đào.

Trái với phong cách nhẹ nhàng, duyên dáng của kiến trúc hoàng cung Kyoto, lâu đài Nijo của Mạc phủ Tokugawa nằm ở gần đó rất đồ sộ và mở cửa thoải mái để phục vụ du khách. Lâu đài Nijo được xây dựng năm 1602 và đã được trùng tu rất nhiều lần sau mỗi đợt bị phá hủy do chiến tranh hay động đất. Năm 1994, công trình này đã được UNESCO ghi tên vào danh mục Di sản thế giới. Như tên gọi, thành có hai lớp lồng vào nhau, đều có hình chữ nhật, trong thành có hơn 40 công trình kiến trúc lớn nhỏ. Cung điện chính của Tokugawa nằm trong vòng thành ngoài. Đây là một tổ hợp các công trình điện đường gắn liền nhau tạo nên một không gian nội thất mênh mông tưởng như đi mãi không bao giờ dứt.

Chùa Ishiyama-dera, một cổ tự tuyệt đẹp nằm trên ngọn núi trên đường đi Nara. Chùa có niên đại tương đương cố đô Kyoto, tức cuối thế kỷ 8, mà phần lớn các công trình vẫn còn được bảo tồn rất tốt. Tại đây, sau khi đi thăm các kiến trúc, chúng tôi được “lạc” vào một rừng mai đào đang nở rộ ở ven sườn núi, đẹp vô cùng!

Tiếp theo trên lộ trình là ngôi chùa Byodo-in nằm ở giáp ranh giữa Shiga và Nara, cũng là đầu nguồn con sông Shiga chảy về vịnh Osaka. Chùa do Tokugawa xây dựng từ đầu thế kỷ 17, nay đã được xếp hạng Quốc bảo của Nhật Bản. Đại điện của chùa nằm sát một chiếc hồ, cảnh trí như chốn thần tiên. Đáng chú ý là sau khi thăm chùa, du khách sẽ được vào thăm bảo tàng lưu trữ những báu vật của chùa nằm ngay bên cạnh. Bức tượng phật Quan Âm Bồ Tát cùng vô số tượng nhỏ, phù điêu được bảo tồn và trưng bày rất khéo.

Về đến Nara, kinh đô đầu tiên của nước Nhật Bản thống nhất, chúng tôi đến ngôi đền Kasuga-taisha nổi tiếng. Đây là một trong bốn ngôi đền được nhà vua sắc tứ và hàng năm đều cử sứ giả đến ban lễ mở hội xuân. Đã 1200 năm trôi qua với bao cuộc dâu bể nhưng ngôi đền vẫn còn gần như nguyên vẹn. Đặc biệt, giữa sân điện chính còn có cây sam đại cổ thụ có tuổi tương đương với ngôi đền. Ngọn cây đã khô nhưng giữa phần thân gốc xù xì khổng lồ vẫn đâm ra những cành lá xanh biếc.

Hoàng hôn vừa tắt cũng là lúc chúng tôi bắt đầu đến Đông Đại Tự, ngôi chùa cổ nổi tiếng nhất của Nara, cũng là công trình kiến trúc gỗ lớn nhất thế giới hiện còn. Vượt qua chiếc cổng đồ sộ, đoàn chúng tôi rẽ trái đến tòa Nigatsudo để tham dự lễ hội rước Thần Lửa và Thần Nước. Đây là lễ hội đã có lịch sử hơn 1200 năm và năm nào cũng tổ chức, bất chấp chiến tranh và các biến động lịch sử. Lễ hội có hàng ngàn người tham dự. Tất cả đều im lặng, thành kính ngước lên chờ đợi ngọn lửa bùng lên từ tầng một tòa Nhị Nguyệt Đường. Đó là ngọn lửa được thắp lên từ những ngọn đuốc lớn trong tay các nhà sư. Họ mang đuốc chạy từ tầng một lên tầng hai rồi múa tròn trên không trung cho đến khi tắt hẳn.

              PHAN THANH HẢI