Nhà Xày là bản vùng cao đặc biệt khó khăn của xã Nậm Mằn, huyện Sông Mã, đường sá lại khó đi, bản nằm cách biệt so với các bản khác và khu trung tâm xã. Chính vì thế, nơi đây được coi là một "điểm nóng" về ma túy. Bản Nhà Xày có 31 hộ và 140 nhân khẩu, 100% là người dân tộc Thái.
Xác định rõ ma túy là hiểm họa của xã hội, bản Nhà Xày luôn đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tác hại của ma túy tới người dân, tổ chức cho bà con phát giác, tố giác những người liên quan đến ma túy. Hàng năm, bản đều tổ chức ký cam kết với các hộ để người dân trong bản nêu cao ý thức tự giác chấp hành.
Từ khi công tác phòng chống ma túy được đưa vào hương ước của bản, với nội dung trọng tâm là đẩy mạnh tuyên truyền tác hại của ma túy với sự tham gia của các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng; đặc biệt từ khi bản thực hiện hương ước xử phạt 5 triệu đồng đối với gia đình có người vận chuyển, buôn bán ma túy và lén trồng cây thuốc phiện, trong bản không có người nghiện và buôn bán trái phép ma túy. Đời sống của người dân những năm gần đây đã được thay đổi.
Ngoài việc ký cam kết với các hộ dân thực hiện nghiêm chỉnh hương ước của bản, Nhà Xày còn tổ chức quản lý chặt chẽ đối với những trường hợp thăm thân, người buôn bán, mặt khác, bản còn huy động sự vào cuộc của mặt trận và các đoàn thể như: đoàn thanh niên, hội phụ nữ, hội cựu chiến binh, hội người cao tuổi, tuyên truyền, vận động hội viên thực hiện tốt công tác phòng chống ma túy.
Nhờ đẩy lùi tệ nạn ma túy, tình hình an ninh chính trị trên địa bàn luôn được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, nhân dân yên tâm lao động sản xuất, đời sống vật chất tinh thần của bà con ngày càng được nâng lên. Hiện nay thu nhập bình quân của người dân nơi đây đạt 1,5 triệu đồng/người/tháng, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 10 hộ. Bản có 15 hộ đạt danh hiệu gia đình văn hóa và trong bản đã có 3 người đang theo học tại các trường đại học.
Với việc triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, được sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt của các cấp, các ngành cùng sự đồng thuận của nhân dân, những năm gần đây bản Nhà Xày luôn giữ vững danh hiệu đơn vị sạch về ma túy, là điểm sáng về an ninh trật tự của xã Nậm Mằn, tạo điều kiện thuận lợi để người dân phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, xây dựng bản đạt danh hiệu văn hóa, từng bước xây dựng nông thôn mới.
PV