Bên bếp lửa bập bùng, phía trên có treo những mảng thịt heo, bò, trâu…, vị Trưởng thôn Lô Lô Chải (xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang) Sình Dỉ Gai mời chúng tôi ly rượu ngô do nhà làm, cũng là đặc sản ẩm thực nơi đây và kể những câu chuyện thú vị về cộng đồng người Lô Lô tại khu vực này. Trong câu chuyện, ông đề cập nhiều đến cách làm du lịch của người Lô Lô từ năm 2010 đến nay, xem đó như bước chuyển lớn, từ hoạt động nông nghiệp thuần túy (trồng ngô, lúa) sang kết hợp phát triển du lịch, tạo nên bộ mặt tươi mới, ấm no cho bản làng. Từ đó, ai cũng hồ hởi, quyết tâm giữ cho ngôi làng được xanh - sạch - đẹp và nét cổ kính cũng như vẻ đẹp mộc mạc, chân quê vốn là bản sắc của người Lô Lô tại Hà Giang để đón chào du khách bốn phương tìm đến.
Với địa hình đồi núi nhấp nhô, trùng điệp, phủ một màu xanh của đất trời cây cỏ, phong cảnh thiên nhiên nơi đây thật tuyệt vời và thanh bình như muôn vàn bức tranh thủy mặc nên thơ, huyền ảo với những con đường quanh co, uốn khúc ven theo những triền đồi, triền núi… Những ngôi làng lúc ẩn, lúc hiện trong sương mờ của vùng rẻo cao miền cực Bắc tổ quốc. Thôn Lô Lô Chải của người Lô Lô cứ thế hiện ra như một miền cổ tích, lôi cuốn và làm say mê không biết bao nhiêu khách du lịch trong nước và quốc tế tìm đến. Vẻ đẹp ấy thật mộc mạc, chân quê, thắm tình người, đặc biệt nhất là khi tiết trời vào xuân. Vào buổi sáng, còn sương, trời nhiều mây lãng đãng trôi trên những vách núi, dưới chân cột cờ Lũng Cú, ngôi làng của người Lô Lô hiện ra như một bức tranh độc đáo của miền sơn cước, với những ngôi nhà vẫn còn mang nét đặc trưng của văn hóa người Lô Lô tại vùng cao Hà Giang với bờ tường đá cao dài tít tắp, nhà hai tầng được làm bằng gỗ, xen kẽ là hàng đào - mận tỏa sắc hương, những cô gái mặc trang phục của dân tộc mình… khiến cho bao người đến đây cứ ngỡ đang lạc vào thế giới khác.
Thú vị nhất là khi đặt chân vào quán cà phê trong một ngôi nhà cổ, hẳn ai cũng có cảm giác thích thú, cuốn hút như bị mê hoặc bởi vô vàn bức tranh thiên nhiên đang bày ra trước mắt. Nhấp ngụm cà phê ấm, thưởng ngoạn phong cảnh núi đồi trùng điệp, mây mù sương thoắt ẩn thoắt hiện… khiến cho lòng người bỗng trở nên nhẹ nhàng, cảm thấy yêu cuộc đời, yêu con người hơn. Bối cảnh này luôn khiến khách phương xa ngỡ rằng, mình đã rất gần gũi với mây trời, như đang đứng ở đỉnh giao hòa giữa trời và đất.
Đặc biệt, khi nhìn ngắm bản làng của người Lô Lô với những mái nhà lợp ngói hai tầng, vách đất được bố trí sắp đặt đơn giản, nhẹ nhàng nhưng không kém phần tinh tế, mang đậm nét văn hóa của người dân tộc vùng cao… rất nên thơ và quyến rũ. Bức tranh ấy còn được tô thêm những nét chấm phá là hình ảnh người Lô Lô với trang phục truyền thống của dân tộc trong sinh hoạt hàng ngày.
Ông Sình Dỉ Gai cho biết, hiện thôn có 140 hộ dân, chủ yếu là người Lô Lô Đen. Trong số này có 30 hộ làm du lịch, cung cấp phòng nghỉ và dịch vụ ăn uống, tham quan trải nghiệm cho du khách. Tham gia vào phát triển du lịch, mức sống của người dân đã được nâng lên rõ rệt, trong bối cảnh lượng khách đến ngày càng đông. Tại bản, nhiều hộ cung cấp phòng lưu trú cho khách, với giá khá mềm. Đơn cử như tại Homestay Cực Bắc, giá phòng tập thể là 100.000 đồng/người/đêm, còn phòng riêng là 300.000 đồng/phòng/2 người.
Nếu chưa một lần đặt chân đến nơi này, bạn hãy thử một lần trải nghiệm để có được một chuyến đi thật thú vị với những ấn tượng khó quên trước vẻ đẹp của phong cảnh và sự chân tình mến khách của người dân nơi đây, mà khi rời xa lòng vẫn còn bâng khuâng lưu luyến hẹn một ngày trở lại.
Thanh Tùng