Mặt tiền bảo tàng
*Được bầu chọn là “Điểm du lịch hấp dẫn nhất Hà Nội năm 2012”. Bà nghĩ gì về danh hiệu này?
Chúng tôi rất vui, tự hào về điều này. Đây là món quà bất ngờ đối với Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam có giá trị là động lực giúp Bảo tàng có thêm sức mạnh và nhiệt huyết để tiếp tục cống hiến, đem đến cho công chúng nhiều hoạt động hấp dẫn hơn và chất lượng hơn.
Danh hiệu này cũng đã mở ra cho bảo tàng nhiều cơ hội để hợp tác với các doanh nghiệp lữ hành nhằm thu hút du khách đến tham quan bảo tàng ngày càng đông hơn.
*Bà đánh giá như thế nào về hoạt động của Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam trong thời gian vừa qua?
Bảo tàng đã phát triển được một bộ sưu tập hơn 25,000 tài liệu hiện vật liên quan đến phụ nữ Việt Nam. Hoạt động của bảo tàng luôn hướng tới việc lấy công chúng làm trọng tâm, luôn đặt nhu cầu của công chúng làm mục tiêu để tổ chức các hoạt động của bảo tàng. Trong thời gian qua Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đã thực sự “lột xác” và chuyển mình. Bảo tàng tuy không lớn nhưng đã tạo ra được một không gian thiết kế hiện đại, trưng bày bắt mắt, đã tạo ấn tượng cho du khách bởi không gian mở, thân thiện và gần gũi ngay từ khi mới đặt chân đến cổng. Nội dung trưng bày phong phú phản ánh những đóng góp của phụ nữ Việt Nam trong lịch sử, trong xây dựng đất nước và cuộc sống đương đại. Bên cạnh đó, bảo tàng còn tổ chức thành công nhiều trưng bày chuyên đề. Các chủ đề trưng bày nhận được sự quan tâm và đánh giá cao của dư luận bởi nội dung đã gắn được với những vấn đề của cuộc sống đương đại; những nhóm phụ nữ yếu thế, thiệt thòi trong xã hội. Các cuộc triển lãm đó thường mang tính phản biện xã hội sâu sắc như triển lãm “Gánh hàng rong”, “Chuyện những bà mẹ đơn thân Tân Minh”, “Tín ngưỡng thờ Mẫu: Tâm - Đẹp - Vui”, “Đêm sáng”...
*Vấn đề đào tạo nguồn nhân lực được Bảo tàng chú trọng như thế nào, thưa bà?
Con người là nhân tố quan trọng nhất tạo nên mọi thành công. Có được thành quả như hiện tại bảo tàng đã đặc biệt quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ theo hướng chuyên sâu với nhiều hình thức: đào tạo dài hạn, ngắn hạn, tập trung, đào tạo trong nước, ngoài nước, tham quan,... Trong những năm qua Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam còn tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ với sự tham gia giảng dạy của các chuyên gia nước ngoài cho cán bộ thông qua các dự án để chuyển hướng hoạt động bảo tàng theo cách tiếp cận nhân học xã hội, nhân học văn hóa, làm phim cộng đồng, điền dã, phỏng vấn, phương pháp lập dự án, công tác truyền thông, maketing, hoạt động giáo dục trong bảo tàng… Những lớp tập huấn như vậy đã giúp cán bộ chuyên môn của của bảo tàng trưởng thành lên rất nhiều và đi theo cách tiếp cận mới đó là gắn bảo tàng với cộng đồng, làm cho giá trị của các di sản được phát huy trong cuộc sống đương đại, liên kết bảo tàng với các tổ chức để xây dựng các dự án giúp cho cộng đồng địa phương bảo tồn di sản văn hóa, gắn kết cộng đồng với du lịch văn hóa và gắn kết hoạt động bảo tàng với các hoạt động du lịch. Bảo tàng trở thành một sản phẩm du lịch - văn hóa có chất lượng cao và có thể “bán” được cho nhiều đối tượng khác nhau.
Bảo tàng còn cử nhiều đoàn cán bộ đi tham quan, nghiên cứu, học tập trao đổi nghiệp vụ tại một số bảo tàng nước ngoài. Nhờ đó cán bộ đã được nâng cao được sự hiểu biết, kinh nghiệm quản lý, kỹ năng nghề nghiệp để ứng dụng có hiệu quả vào hoạt động của bảo tàng.
*Bên cạnh việc nghiên cứu, tổ chức các trưng bày, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam có các hoạt động giáo dục và chương trình công chúng, thưa bà?
Đây là một vấn đề mới đối với Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam từ khi mở cửa trở lại. Bước đầu bảo tàng đã có một số hoạt động dành cho công chúng mang tính giáo dục cao như tổ chức các hoạt động tương tác, trải nghiệm cho các đối tượng là học sinh, các gia đình từ Phòng khám phá. Đây là không gian giúp học sinh trải nghiệm, tương tác, trao đổi, thảo luận, học tập, rèn luyện và thể hiện sự sáng tạo của mình qua các hoạt động học mà chơi, chơi mà học theo hướng giáo dục tích cực. Những hoạt động này gắn với nội dung trong trưng bày bảo tàng và gần gũi với một số môn học tại nhà trường. Ngoài ra, để tạo sân chơi bổ ích cho trẻ em, bảo tàng còn tổ chức các sự kiện mang tính tập thể với những trò chơi trí tuệ thu hút sự tham gia đông đảo của các em thiếu nhi như “Ngày hội vui cùng lego”, chương trình “Chào hè” nhân dịp 1/6... Bên cạnh đó, bảo tàng đang tích cực tổ chức chương trình văn hóa như chương trình ca nhạc với những bài ca đi cùng năm tháng, hát xẩm, chầu văn... phục vụ du khách vào các tối thứ 7 hàng tuần. Trong thời gian tới, bảo tàng sẽ có nhiều chương trình mang tính đặc trưng hơn, gắn với yếu tố giới liên quan đến các dịp: quốc tế phụ nữ 8/3, ngày của Mẹ; ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10...
*Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam sẽ có những chiến lược phát triển như thế nào trong thời gian tới để ngày càng thu hút du khách đến tham quan?
Bảo tàng sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động như: tuyên truyền và quảng bá hình ảnh của bảo tàng qua các kênh truyền thông; tăng cường truyền thông trực tiếp các ấn phẩm của bảo tàng (tờ rơi, tờ gấp, sách ảnh...). Chuẩn bị tốt các điều kiện để đón khách như: tác phong, thái độ ứng xử giao tiếp của đội ngũ viên chức; nhà hàng phục vụ đồ uống và các món ăn truyền thống Việt Nam, phát triển quầy lưu niệm với những sản phẩm do phụ nữ các địa phương làm. Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam cũng sẽ luôn làm mới hoạt động trưng bày chuyên đề bằng cách khai thác nhiều chủ đề mà du khách quan tâm như những vấn đề của cuộc sống đương đại; nhóm phụ nữ yếu thế, thiệt thòi với những câu chuyện dung dị đời thường.
Bên cạnh đó, bảo tàng đã có kế hoạch xây dựng hệ thống thuyết mình tự động bằng các thứ tiếng: Anh, Pháp, Nhật… để phục vụ thông tin sâu cho khách đến từ nhiều quốc gia khác nhau tốt hơn...
Ngoài ra, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam sẽ chủ động tạo mối liên hệ, gắn kết chặt chẽ giữa bảo tàng với Tổng cục Du lịch, các doanh nghiệp lữ hành nhằm đưa bảo tàng vào các chương trình xúc tiến du lịch để bảo tàng thực sự trở thành điểm đến hấp dẫn đối với du khác trong và ngoài nước.
Xin cảm ơn bà Nguyễn Thị Bích Vân!
Dưới đây là một số hình ảnh Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam:
Phòng khám phá
Phòng bán đồ lưu niệm
Phòng trưng bày
Thanh Hiền (thực hiện)