Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá về tăng trưởng xanh cho các điểm đến du lịch ở Việt Nam

Theo đó, trong Bộ tiêu chí mà TCDL xây dựng, khái niệm tăng trưởng xanh tại Việt Nam trong Chiến lược quốc gia về Tăng trưởng xanh thời kỳ 2011-2020, tầm nhìn đến năm 2050 được phê duyệt tại Quyết định số 1393/QĐ-TTg ngày 25/9/2012 của Thủ tướng Chính phủ đã khẳng định: “Tăng trưởng xanh là sự tăng trưởng dựa trên quá trình thay đổi mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế nhằm lợi dụng lợi thế so sánh, nâng cao hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế thông qua việc nghiên cứu và áp dụng công nghệ tiên tiến, phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại để sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, giảm phát thải khí nhà kính, ứng phó với biến đổi khí hậu, góp phần xóa đói giảm nghèo và tạo động lực thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế bền vững".

Ngày 20/3/2014, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 403/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia tăng trưởng xanh giai đoạn 2014 – 2020, trong đó Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao thực hiện 2 nhiệm vụ, nhiệm vụ đầu nêu rõ “Phát triển du lịch sinh thái" với nội dung cụ thể là “Hoàn thiện thể chế, khuyến khích đầu tư, bồi dưỡng nguồn nhân lực để phát triển du lịch sinh thái nhằm mục đích tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân, đồng thời với nâng cao chất lượng cảnh quan và môi trường ở các địa phương".

Theo Phó Tổng cục trưởng TCDL Nguyễn Thị Thanh Hương, tăng trưởng xanh là một trong những mục tiêu lớn, đây cũng là một trong những giải pháp để du lịch phát triển bền vững, cho nên môi trường, tăng trưởng xanh và du lịch có sự gắn bó nhất định với nhau.

Ngày 26/12/2016, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đã ban hành Quyết định số 4640/QĐ- BVHTTDL về việc ban hành Bộ tiêu chí đánh giá điểm đến với mục tiêu “để tăng cường công tác quản lý nhà nước về du lịch và khuyến khích đầu tư, nâng cấp chất lượng, dịch vụ tại các điểm đến". Bộ tiêu chí này áp dụng cho các khu, điểm du lịch đã được đầu tư phát triển và có hồ sơ đề nghị đánh giá, xếp hạng.

Báo cáo tại hội thảo, ông Hoàng Hoa Quân, Phó Chánh Văn phòng TCDL - Chủ nhiệm đề tài cho biết: Nhóm nghiên cứu đã tham khảo và kế thừa những kinh nghiệm trong việc xây dựng bộ tiêu chí về tăng trưởng xanh trên thế giới cũng như một số lĩnh vực khác ở Việt Nam. Bộ tiêu chí này chưa có tiền lệ trong lĩnh vực du lịch nên có những khó khăn nhất định trong quá trình triển khai.

Bộ tiêu chí đánh giá tăng trưởng xanh cho điểm đến du lịch ở Việt Nam được đề xuất với 7 nhóm tiêu chí gồm: Tăng trưởng du lịch; Tài nguyên du lịch; Quản lý điểm đến; Sản phẩm và dịch vụ du lịch; Cơ sở hạ tầng; Việc làm; Vai trò của cộng đồng. Trong 7 nhóm tiêu chí được chia thành nhiều tiêu chí nhỏ gồm 45 tiêu chí với tổng điểm đánh giá là 100 điểm. Trong đó, phạm vi đánh giá theo tiêu chí gồm Điểm đến du lịch là cấp tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương hoặc Điểm đến du lịch là Khu du lịch quốc gia đã được công nhận/ phê duyệt quy hoạch phát triển.

Tại hội thảo, các đại biểu còn được nghe một số tham luận như: “Tăng trưởng xanh đối với quốc tế và Việt Nam – một số vấn đề cốt lõi” do PGS. TS Doãn Hà Phong, Viện Khoa học Khí tượng, Thủy văn và Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường) trình bày; Tham luận “Một số giải pháp trọng tâm để phổ biến, truyền thông về tiêu chí đánh giá tăng trưởng xanh cho các điểm đến du lịch ở Việt Nam” do ông Ngô Hải Dương, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Du lịch trình bày.

Đánh giá về Bộ tiêu chí về tăng trưởng xanh mà TCDL xây dựng, TS. Võ Quốc Đoàn, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học, Công nghệ và Môi trường Bộ VHTTDL cho rằng, phạm vi nghiên cứu của đề tài là điểm đến du lịch cấp tỉnh/thành phố cần phải cân nhắc, bởi nếu thay đổi phạm vi của Bộ tiêu chí cần phải có văn bản đề xuất lên Bộ VHTTDL. Ngoài ra, trong 7 nhóm tiêu chí được đề ra có nhiều tiêu chí phù hợp nhưng cần bổ sung tiêu chí đánh giá yếu tố sơ cấp đặc thù, trong đó làm rõ tính đặc thù của từng điểm đến du lịch.

Đại diện các Vụ, đơn vị thuộc TCDL đã có ý kiến về Bộ tiêu chí đánh giá về tăng trưởng xanh cho các điểm đến du lịch, trong đó Bộ tiêu chí cần bám sát vào tiêu chí “tăng trưởng xanh”, đây là một vấn đề mới và rất khó để triển khai xây dựng; gắn ứng dụng công nghệ trong phát triển năng lượng tái tạo, bảo vệ môi trường, giáo dục nâng cao ý thức cộng đồng, doanh nghiệp, người dân, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng xanh hướng tới phát triển bền vững; không nên chỉ tập trung vào vấn đề phát triển du lịch sinh thái, phát triển văn hóa mà quên các tiêu chí đánh giá về cộng đồng địa phương, cần có những chính sách riêng cho điểm đến nhỏ, nhấn mạnh sự tham gia cũng như vai trò của địa phương; tích cực áp dụng các chỉ số chỉ tiêu của các ngành khác như tiêu dùng xanh, nông nghiệp xanh,…

“Sau buổi hội thảo hôm nay, tổ công tác xây dựng Bộ tiêu chí sẽ phải nghiên cứu, xem xét tiếp thu các ý kiến của các đại biểu, đồng thời gửi xin ý kiến các địa phương, bởi đây là những người trực tiếp thụ hưởng và triển khai bộ tiêu chí. Đồng thời báo cáo lãnh đạo TCDL và Bộ VHTTDL cho ý kiến để sớm hoàn thành nhiệm vụ”, Phó Tổng cục trưởng TCDL Nguyễn Thị Thanh Hương chỉ đạo.

Thảo Anh