Phát biểu khai mạc hội nghị, Tổng cục trưởng TCDL Nguyễn Trùng Khánh cho biết, trong những năm gần đây, Du lịch Việt Nam đã đạt được những kết quả ấn tượng. Từ năm 2015 - 2019, tốc độ tăng trưởng lượng khách luôn đạt 2 con số, Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ tăng trưởng lượng khách quốc tế nhanh nhất thế giới, lượng khách nội địa cũng tăng trưởng nhanh chóng (bình quân 56%). Năm 2019, ngành Du lịch đã đóng góp 9,2% vào GDP đất nước. Ngày 22/1/2020, Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược phát triển Du lịch Việt Nam đến năm 2030, trong đó những mục tiêu đặt ra về lượng khách, doanh thu, đóng góp của ngành Du lịch vào GDP... cho thấy Đảng, Nhà nước, Chính phủ đặt rất nhiều kỳ vọng vào ngành Du lịch.
Báo cáo đề dẫn về cơ cấu lại thị trường khách du lịch cho thấy, trong những năm gần đây, khách nội địa chiếm 82,5%, khách quốc tế chiếm 17,5% tổng lượng khách du lịch đến Việt Nam; tỷ lệ tổng thu từ khách quốc tế và nội địa hầu như không thay đổi với 55,7% thu từ khách quốc tế và 44,3% thu từ khách nội địa. Về khách quốc tế, thị trường Đông Bắc Á (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan) luôn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng lượng khách quốc tế đến Việt Nam, khoảng 66,8% năm 2019; thị trường ASEAN có tỷ trọng ổn định, chiếm khoảng 11,3% khách quốc tế đến Việt Nam; các thị trường truyền thống như Tây Âu, Bắc Mỹ, Australia vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng. Khách du lịch nội địa đã tăng từ 57 triệu lượt người năm 2015 lên hơn 85 triệu lượt năm 2019, đóng góp đáng kể vào tổng thu của ngành Du lịch, thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của ngành Hàng không và nhiều ngành kinh tế khác.
Tuy nhiên, du lịch là ngành hết sức nhạy cảm, rất dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài. Để thực hiện được các mục tiêu đề ra ngành Du lịch cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Hiện nay, du lịch vẫn tiếp tục chịu những tác động tiêu cực do đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp trên toàn cầu. Theo dự báo, năm 2020 số lượng khách du lịch quốc tế đến Việt Nam sẽ sụt giảm khoảng 80%, khách du lịch nội địa giảm khoảng 50%, tổng thiệt hại đối với du lịch khoảng 23 tỷ USD, trong đó 16 tỷ USD từ thị trường khách quốc tế. Mặc dù vậy, trong bối cảnh khó khăn cũng gợi mở những cơ hội mà ngành Du lịch có thể nắm bắt để vượt qua khó khăn trước mắt, đồng thời chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện đón khách du lịch quốc tế khi tình hình dịch bệnh khả quan hơn. Nhằm chuẩn bị tốt cho sự phát triển của Du lịch Việt Nam trong thời gian tới, TCDL tổ chức hội nghị này với mong muốn lắng nghe các ý kiến đóng góp, đánh giá lại thực trạng hoạt động cũng như những cơ hội, thách thức đối với Du lịch Việt Nam, từ đó đưa ra các giải pháp giúp Du lịch Việt Nam đạt được những mục tiêu đề ra, trong đó việc cơ cấu lại thị trường khách du lịch là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng.
Tại hội nghị, Phó Tổng cục trưởng TCDL Hà Văn Siêu đã trình bày báo cáo đề dẫn về cơ cấu lại thị trường khách du lịch; đồng thời nghe các tham luận liên quan đến các vấn đề như: cơ cấu lại thị trường khách du lịch và ứng dụng công nghệ thông tin trong xúc tiến quảng bá du lịch; ứng dụng số trong nghiên cứu thị trường xúc tiến quảng bá du lịch; phân tích xu hướng thị trường khách du lịch Việt Nam và kế hoạch hợp tác chuyển đổi số giữa Google với TCDL.
Tuy nhiên, hoạt động Du lịch Việt Nam vẫn tồn tại những hạn chế và thách thức như: cơ cấu khách quốc tế phụ thuộc vào một số thị trường, nhiều rủi ro, chất lượng chưa cao, một số địa phương đang có tình trạng tăng trưởng khách Trung Quốc tỷ lệ nghịch với khách châu Âu, Nhật Bản; tăng trưởng nóng của một số thị trường làm quá tải một số điểm đến, gây áp lực lớn lên cơ sở hạ tầng, môi trường, ảnh hưởng việc đảm bảo thương hiệu, chất lượng dịch vụ du lịch quốc gia; việc phát triển sản phẩm và thu hút khách du lịch chưa căn cứ trên nhu cầu thị trường, chưa xác định rõ ràng các phân khúc cần tập trung đẩy mạnh; trong bối cảnh đại dịch, nhiều quốc gia có xu hướng khuyến khích công dân nước mình đi du lịch nội địa thay vì du lịch quốc tế, gây ra sự khó khăn trong việc thu hút khách quốc tế đến Việt Nam… Trong bối cảnh đó, TCDL đề xuất cơ cấu lại thị trường khách du lịch tập trung vào một số nhiệm vụ như sau: nghiên cứu và phát triển sản phẩm du lịch, cơ chế chính sách, xúc tiến quảng bá, chuyển đổi số trong phát triển thị trường khách du lịch, tăng cường phát triển nguồn nhân lực nhắm sang cơ cấu thị trường mới…
Sau phần tham luận, các đại biểu dự hội nghị đã thảo luận, trao đổi các vấn đề liên quan đến cơ cấu thị trường, cơ cấu sản phẩm, nghiên cứu và tiếp cận thị trường… Đa số các ý kiến đều cho rằng, trong bối cảnh dịch bệnh đang diễn biến phức tạp trên toàn cầu, ngành Du lịch Việt Nam cần tập trung khai thác thị trường khách nội địa với những sản phẩm, dịch vụ và chính sách giá phù hợp; khi dịch bệnh được đẩy lùi cần tiếp tục đẩy mạnh khai thác trở lại các thị trường khách quốc tế trọng điểm, các thị trường khách quốc tế ti��m năng nhưng vẫn phải chú trọng thị trường khách du lịch nội địa; đồng thời, với chất lượng đời sống của người dân Việt Nam ngày càng nâng cao như hiện nay việc thúc đẩy thị trường khách outbound cũng cần được quan tâm…
Kết luận hội nghị, Phó Tổng cục trưởng TCDL Hà Văn Siêu cảm ơn những đóng góp, chia sẻ cởi mở của các đại biểu; những ý kiến này sẽ được ghi nhận, chọn lọc để báo cáo tại hội nghịtoàn quốc về du lịch sắp được tổ chức thời gian tới. “Để thúc đẩy toàn ngành Du lịch Việt Nam phát triển, mỗi doanh nghiệp, mỗi địa phương đều cần thực hiện cơ cấu lại, từ đó tạo nên bức tranh tổng thể của cả nước phù hợp với bối cảnh mới”, Phó Tổng cục trưởng Hà Văn Siêu nhấn mạnh.
Phương Thảo