Ngay sau khi phát hiện hang động, anh Nguyễn Tuấn Linh đã có văn bản báo cáo UBND tỉnh Bắc Kạn, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) Bắc Kạn và chính quyền địa phương để xin ý kiến về việc tiến hành khảo sát thực tế, đánh giá hiện trạng để có kế hoạch đưa vào khai thác, phát triển thành sản phẩm du lịch.
Ngày 6/8/2016, đoàn khảo sát được thành lập do Phó Giám đốc Sở VHTTDL Bắc Kạn Nguyễn Văn Hà làm trưởng đoàn cùng lãnh đạo huyện Ba Bể, đại diện Vườn quốc gia Ba Bể, lãnh đạo địa phương và phóng viên Tạp chí Du lịch đã tiến hành khảo sát sơ bộ hang thứ nhất, nằm trên núi Thẩm Phầy, thuộc địa phận bản Vàng, xã Hoàng Trĩ, Ba Bể.
Đường vào núi khá hiểm trở, chỉ có một đường độc đạo do người dân đi rừng khai phá lâu ngày hình thành lối đi, xung quanh cây cối rậm rạp. Vị trí hang lại nằm ở lưng chừng núi nên rất khó khăn trong việc di chuyển.
Cửa hang tương đối khó phát hiện, từ cửa hang đi xuống sâu khoảng 20m và ăn sâu vào trong lòng núi. Ngay lối dẫn vào trong động là những khối thạch đá có hình thù như hàm răng của một con quái vật khổng lồ, đi ngược dòng suối ngầm trong lòng hang với độ nông và dòng chảy vừa phải, song càng vào sâu bên trong động, con suối càng sâu, có những đoạn ngập tới ngang ngực.
Đi sâu vào lòng hang khoảng hơn 1 km, đoàn khảo sát đã phát hiện 2 nhánh động, trong đó một nhánh động ăn sâu vào sườn núi phía tay trái với chiều dài khoảng hơn 1,5 km - nhánh động này có địa hình khá bằng phẳng những đoạn suối nước trong vắt nhìn thấy những hòn đá cuội trắng tinh dưới đáy suối; nhánh thứ 2 ăn vào lòng núi bên tay phải, nhưng đoàn chưa thể xác định được độ dài của nhánh này.
Càng vào sâu không khí trong hang càng lạnh và rất khó đi, những dải thạch nhũ hình thù kỳ lạ xuất hiện càng nhiều. Sau khi thám hiểm lòng động với chiều dài khoảng 3 km, đoàn quyết định quay ra ngoài để đảm bảo an toàn. Theo nhận định sơ bộ của lãnh đạo địa phương, khả năng động thông ra phía sau của núi là rất cao, nếu nhận định này chính xác thì chiều dài của động ước khoảng 7 km.
Khám phá hang
Phó Giám đốc Sở VHTTDL Bắc Kạn Nguyễn Văn Hà đánh giá cao việc phát hiện ra các hang động nói trên, đây là yếu tố quan trọng để phát triển các sản phẩm du lịch, tạo sự phong phú hấp dẫn cho du lịch Bắc Kạn nói chung, Ba Bể nói riêng.
Sở VHTTDL Bắc Kạn và lãnh đạo địa phương đã thống nhất các bước tiếp theo là mời các chuyên gia hang động đánh giá địa chất, địa mạo, cũng như tiến hành khảo sát sâu hơn để có đánh giá cụ thể, nhằm đưa vào khai thác trong thời gian sớm nhất.
Về 2 hang động anh Nguyễn Tuấn Linh phát hiện tại xã Nam Mẫu, do nhận thấy khả năng tiếp cận hang là rất khó, vì hang nằm ở vị trí cao trên núi, miệng hang như một miệng giếng lộ thiên khổng lồ, lối xuống cực kỳ nguy hiểm, nên việc khảo sát thăm dò sẽ được tiến hành khi có điều kiện thích hợp.
Việt Hùng