“Hội thề Trung hiếu đền Đồng Cổ” - Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia năm 2023
Phát biểu tại buổi Lễ, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân quận Tây Hồ Nguyễn Đình Khuyến cho biết, Hội thề Trung hiếu đền Đồng Cổ, phường Bưởi, quận Tây Hồ là một lễ hội duy nhất, độc đáo và có giá trị nhân văn sâu sắc.
Kể từ năm 1028, khi Vua Lý Thái Tông cho dựng đàn thề, khởi xướng lễ thề với mục đích răn dạy các quần thần, tướng sỹ và con dân trong thiên hạ, Hội thề Trung hiếu đền Đồng Cổ cùng Lễ hội đèn Quảng Chiếu là hai lễ hội lớn và quan trọng bậc nhất của Kinh thành Thăng Long trong triều đại nhà Lý.
Lễ hội đền Đồng Cổ là lễ hội của triều đình, hướng về nguồn cội. Đây là hội thề quốc gia có ý nghĩa đặc biệt, nên được Hoàng đế và triều đình dành nhiều sự quan tâm. Hầu hết tôn thất, quan lại trong triều và người dân ở trong và ngoài Kinh thành Thăng Long đều về dự Hội thề với tinh thần tận trung, tận hiếu, cầu mong cho quốc thái dân an. Sang thời Trần, Hội thề còn đề cao sự trong sạch của người làm quan.
Nét đặc sắc của Hội thề đền Đồng Cổ chính là sự hòa hợp, kết quyện giữa nghi thức cung đình và dân gian. Đây là một lễ hội đặc biệt, bởi theo các nhà khoa học, toàn miền Bắc hiện chỉ có hai Hội thề: Lễ hội Minh thệ ở Hải Phòng và Hội thề Trung hiếu ở đền Ðồng Cổ, Hà Nội.
Hội thề đền Đồng Cổ là một hội thề Non nước, một đại lễ hội của Kinh thành Thăng Long. Trải qua các triều đại trong lịch sử, từ thời Lý đến thời Trần, Lê và đến nay, lời thề này vẫn được duy trì, tiếp nối và còn nguyên giá trị.
“Lễ kỷ niệm 995 năm Hội thề Trung hiếu đền Đồng Cổ và lễ công bố Quyết định ghi danh Hội thề Trung hiếu đền Đồng Cổ vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia là dịp tôn vinh di sản với giá trị vững bền và sức sống mãnh liệt; ghi nhận những nỗ lực của địa phương trong việc gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị di tích lịch sử, văn hóa đền Đồng Cổ và lễ hội truyền thống Hội thề Trung hiếu; đồng thời, thúc đẩy trách nhiệm bảo tồn, phát huy di sản. Quận Tây Hồ cùng cộng đồng nhân dân tiếp tục bảo vệ, phát huy giá trị di sản để di sản tiếp tục tỏa sáng trong dòng chảy truyền thống văn hóa tốt đẹp ngàn đời của dân tộc Việt Nam” ông Nguyễn Đình Khuyến khẳng định.
Dù 995 năm đã trôi qua, cùng với bao biến thiên, bản sắc văn hóa trong lễ hội đền Đồng Cổ đã và đang được cộng đồng duy trì, thực hành, lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, có tính lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống văn hóa tâm linh của cộng đồng nơi đây.
Lễ kỷ niệm 995 năm Hội thề Trung hiếu đền Đồng Cổ (1028-2023) và Lễ công bố quyết định ghi danh Hội thề Trung hiếu vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia diễn ra với các nghi thức dâng hương, màn khai từ, công bố quyết định ghi danh Hội thề Trung hiếu vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Phần hội là chương trình nghệ thuật đặc biệt với màn kịch múa sử thi về huyền tích đền Đồng Cổ và sự kiện vua Lý Thái Tông khai mở Hội thề Trung hiếu sau sự kiện Loạn Tam Vương. Chương trình nghệ thuật là sự kết hợp tinh tế giữa âm nhạc, múa, hiệu ứng ánh sáng và các loại hình nghệ thuật dân gian: hát xẩm, hát chèo, diễn ca, múa trống, rước rồng... với sự tham gia của nhiều NSND, NSƯT và đoàn nghệ thuật Nhà hát Tuồng Việt Nam, giúp người xem cảm nhận rõ nét sự linh thiêng, đậm đà bản sắc Thăng Long - Hà Nội của Lễ hội đền Đồng Cổ.
Lễ hội kéo dài đến hết ngày 22/5, với nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao truyền thống. Trong đó, ngày 22/5 sẽ diễn ra nghi thức tái hiện Hội thề Trung hiếu tại đền Đồng Cổ.
Lan Phương