Trong diễn văn Lễ kỷ niệm, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Trần Ngọc Tam đã tóm lược lịch sử và sự nghiệp văn chương của danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và khẳng định gần 200 năm qua, người dân Bến Tre luôn xác định Nguyễn Đình Chiểu là biểu tượng của vùng đất ba dãy cù lao. Cuộc đời hoạt động của cụ chứa đựng những triết lý sâu sắc, trọng đạo nghĩa, thể hiện quan điểm ca ngợi, bảo vệ cái tốt, cái hay, cái đẹp và phê phán cái xấu, cái ác. Đó chính là tấm gương sáng cho thế hệ sau noi theo. Lịch sử và tâm thức người dân Bến Tre luôn khắc ghi tư tưởng và nhân cách của Nguyễn Đình Chiểu với “Tinh thần yêu nước, ý chí vượt khó vươn lên; đoàn kết vượt qua bao gian khổ hy sinh của ông đã truyền cảm hứng cho cuộc Đồng Khởi thần kỳ năm 1960, góp phần hoàn thành sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và giành nhiều thành tựu quan trọng trong sự nghiệp đổi mới, công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị được quan tâm, phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh có những cải thiện tích cực, không ngừng khởi sắc, đời sống của người dân không ngừng được nâng lên”.
Ông Trần Ngọc Tam cũng cho biết thêm, những năm qua, dù còn gặp nhiều khó khăn trong phát triển kinh tế nhưng Đảng bộ và nhân dân Bến Tre luôn thực hiện những công việc có ý nghĩa thể hiện lòng biết ơn, tri ân nhà thơ, nhà văn hóa lớn Nguyễn Đình Chiểu. Đó là trùng tu khu mộ, nhà lưu niệm, xây dựng trạm vệ tinh của ngân hàng dữ liệu di sản các dân tộc Việt Nam; xuất bản tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu, các công trình nghiên cứu, sáng tác về Nguyễn Đình Chiểu; tổ chức hội nghị khoa học quốc gia lần đầu tiên về Nguyễn Đình Chiểu cách nay 40 năm; tổ chức Ngày hội truyền thống văn hóa Bến Tre trong tuần lễ đầu tháng 7 (có ngày sinh và ngày mất của Nguyễn Đình Chiểu) từ năm 1992 cho đến nay... Đặc biệt, mới đây nhất, với sự giúp đỡ của các cấp, ngành, nhà khoa học, Bến Tre đã xây dựng hồ sơ quốc gia trình UNESCO vinh danh Nguyễn Đình Chiểu và kỷ niệm 200 năm ngày sinh của Nguyễn Đình Chiểu dịp này.
Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre Trần Ngọc Tam cũng kêu gọi cán bộ, đảng viên, thầy giáo, cô giáo, đội ngũ y, bác sĩ và quần chúng nhân dân, các em học sinh, sinh viên của quê hương Bến Tre ra sức học tập và noi theo tấm gương của danh nhân Nguyễn Đình Chiểu, thể hiện sự tri ân sâu sắc và tấm lòng tôn kính với ông bằng những hành động, việc làm cụ thể, mang ý nghĩa thiết thực. Đồng lòng tiếp tục gìn giữ và phát huy những giá trị lịch sử, văn hóa, nhằm lan tỏa hiệu quả trong phong trào thi đua Đồng Khởi mới trên tất cả các lĩnh vực, thực hiện tốt mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”; phát huy giá trị văn hóa dân tộc trong xây dựng văn hóa, con người Bến Tre; tạo điều kiện cho văn hóa thấm sâu và trở thành hệ điều tiết cho sự phát triển kinh tế - xã hội, khơi dậy khát vọng phát triển Bến Tre phồn vinh, hạnh phúc, góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, văn minh...
Phát biểu chỉ đạo tại Lễ kỷ niệm, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: Tỉnh Bến Tre là vùng quê gắn bó với Nguyễn Đình Chiểu, những năm qua, Đảng bộ và nhân dân Bến Tre đã thực hiện nhiều công việc có ý nghĩa sâu sắc nhằm bảo vệ, phát huy giá trị di sản mà Đồ Chiểu đã để lại. Những đổi thay, phát triển vượt bậc về kinh tế - xã hội trên quê hương Đồng Khởi đã thể hiện được bản sắc văn hóa, bản lĩnh, trí tuệ, khát vọng vươn lên của người dân Bến Tre. Để tiếp tục phát huy những giá trị đó, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đề nghị các Bộ, Ban, Ngành Trung ương, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Bến Tre, các nhà nghiên cứu, các nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu để làm sáng tỏ hơn tầm cao tư tưởng, giá trị nghệ thuật của các tuyệt tác của Nguyễn Đình Chiểu; Nghiên cứu sâu hơn nữa vai trò thầy giáo và thầy thuốc của Nguyễn Đình Chiểu; tiếp tục giới thiệu, quảng bá các tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu rộng rãiđến công chúng trong và ngoài nước; phát huy các giá trị văn hóa của Nguyễn Đình Chiểu trong giai đoạn mới.
Thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Bến Tre, Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Lê Đức Thọ đã tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc. Đồng thời cho biết, những ý kiến này là nguồn động viên, khích lệ, định hướng quan trọng để tỉnh Bến Tre tiếp tục phát triển trong thời gian tới. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân cam kết sẽ tiếp tục kế thừa, giữ gìn, đổi mới, phát huy, phát triển những giá trị văn hóa của nhân loại, truyền thống tốt đẹp của tỉnh. Tiếp tục đoàn kết thống nhất, xây dựng Đảng bộ thật sự trong sạch, vững mạnh, tập trung, nỗ lực phát triển kinh tế văn hóa xã hội nhanh và bền vững. Quan tâm làm tốt công tác an sinh xã hội, chăm lo cải thiện cuộc sống người dân; đảm bảo an ninh, quốc phòng, trật tự, an toàn xã hội, triển khai các hoạt động đối ngoại ở trong và ngoài nước.
Tại Lễ kỷ niệm, đại diện của UNESCO tại Việt Nam đã trao Nghị quyết của UNESCO công nhận Nguyễn Đình Chiểu là Danh nhân văn hóa thế giới.
Cũng tại Lễ kỷ niệm, các đại biểu, khách mời, nhân dân đã được xem chương trình biểu diễn nghệ thuật chủ đề “Đạo sáng mãi giữa đời” nhằm tôn vinh các giá trị sáng tạo và di sản tinh thần của danh nhân văn hóa Nguyễn Đình Chiểu. Các tiết mục nghệ thuật đặc sắc kết hợp hài hòa giữa những vở diễn truyền thống xen kẽ với biểu diễn hiện đại, kết hợp với nhiều ca khúc sáng tác mới về cụ Đồ Chiểu cũng được trình diễn tại sự kiện Lễ kỷ niệm 200 năm Ngày sinh danh nhân Nguyễn Đình Chiểu.
Trần Lợi