Góp phần tạo nên các món ăn đặc sắc vùng miền này là kết quả của sự lao động sáng tạo, cùng với đó là lịch sử truyền thống lâu đời, cộng đồng cư dân nơi đây đã tạo nên nhiều món ăn đặc sắc mang dấu ấn vùng miền như: khâu nhục, cơm lam, cá nướng, xôi ngũ sắc, xôi trám, bánh cóc mò, thắng cố, phở vịt, vịt quay, lợn quay, rau ngót rừng, rau bò khai, măng ớt, các loại ẩm thực từ ngô (rượu ngô, bánh ngô, mèn mén…).
.jpg)
Với quan điểm triết học trong ăn uống kết hợp với rau, củ, quả sẵn có trong thiên nhiên khiến cho những ai từng được thưởng thức các món ăn nơi này đều có cảm nhận chung là rất độc đáo và thú vị.
Cá nướng hồ Ba Bể (Bắc Kạn)
Ai đã từng đến Tây Bắc đều đã được nghe hoặc thưởng thức món pa pỉnh tộp. Đây là món cá nướng khá đặc trưng của dân tộc Thái thuộc tỉnh Sơn La, Điện Biên. Thế nhưng xuôi xuống vùng lòng hồ Ba Bể (Bắc Kạn), du khách sẽ được thưởng thức món cá nướng vô cùng dân dã và khác lạ. Cách nướng cá ở đây không cầu kỳ phức tạp, mà vẫn giữ được nguyên vị ngon, thơm của cá. Cá ở hồ Ba Bể có đủ loại to nhỏ nhưng cá nướng tại hồ là những con cá chỉ to bằng ngón tay được bắt dưới hồ lên, nếu cá to thì lại dùng chế biến theo các cách thông thường: gỏi cá, cá om hoặc nấu. Tuy nhiên, cá xiên nướng này lại như một loại đồ ăn vặt cho du khách khi họ đi thuyền hoặc trekking ở hồ Ba Bể. Du khách thưởng thức cá nướng bằng cách xé thịt cá từ những xiên nướng bằng thanh tre gập lại hình chữ A chấm với tương ớt.
Khâu nhục Lạng Sơn
.jpg)
Một trong các món ăn mà du khách thường thấy xuất hiện trong các bữa ăn khi đi du lịch qua một số tỉnh Đông Bắc là món khâu nhục. Nguyên liệu chính chế biến món khâu nhục ở các tỉnh Đông Bắc là thịt lợn, rau cải, hoặc rau tiến vua, hồi, quế và các loại phụ gia khác. Món khâu nhục thường được để chính giữa mâm cơm, dùng ăn riêng hoặc ăn cùng xôi và cơm tẻ đều được.
Xôi ngũ sắc
Du lịch qua các tỉnh Đông Bắc và trung du miền núi Bắc Bộ là du khách đến với cộng đồng cư dân ưa thích những món ăn được nấu từ gạo nếp. Món ăn được du khách thích thú và ấn tượng nhất là xôi ngũ sắc bởi cách chế biến cầu kỳ và lạ mắt. Với bàn tay khéo léo, trí tưởng tượng phong phú của những người phụ nữ Tày – Nùng, họ đã sử dụng những sắc màu từ cây cỏ trong tự nhiên để tạo mầu cho những đĩa xôi. Màu vàng lấy từ bột củ nghệ, màu xanh từ cây lá cơm nếp hoặc lá dong, màu đỏ làm từ gấc, màu trắng để tự nhiên, màu tím hoặc đen làm từ lá cẩm. Hiện nay, cộng đồng Tày - Nùng vẫn sử dụng những chõ đồ xôi làm bằng gỗ từ một gốc cây lớn, đun bằng bếp củi để có được món xôi vô cùng hấp dẫn.
Với vị thế địa - văn hóa, các món ăn của các tỉnh Đông Bắc và trung du miền núi Bắc Bộ đã góp phần giúp hoạt động du lịch khu vực này trở nên phong phú và đa dạng hơn. Vì thế, việc giới thiệu, quảng bá mạnh mẽ hơn nữa các đặc sản địa phương, ẩm thực vùng miền nơi đây là rất cần thiết, giúp gia tăng được nguồn khách đến, đồng thời làm đa dạng hóa hoạt động du lịch.
Nguyễn Văn Tiến